Powstał w 1997 roku w celu ochrony zwierząt.
Został utworzony, kiedy dzika natura upomniała się o swoją własność i stopniowo wypełniała pokopalniany obszar. Sam teren przekształcony został o wiele wcześniej w wyniku eksploatacji złóż węglowych przez zakład KWK Barbara-Chorzów oraz kopalnie rud srebra, cynku i ołowiu.
Powstał rozporządzeniem Wojewody Katowickiego w celu ochrony siedlisk zwierząt, głównie ptaków wodnych.
Tereny te powstały na granicy trzech miast: Chorzowa, Bytomia, Piekar Śląskich,w wyniku eksploatacji górniczej i działalności hutnictwa. Żabie Doły mają powierzchnie 226,2ha. Zbiorniki wodne, zapadliska, hałdy i nieużytki zostały uznane jako jedne z najcenniejszych przyrodniczo terenów Śląska pod względem ornitofauny.
Oznaczono tutaj 129 gatunków ptaków, m.in. bączek, bąk, bażant, błotniak stawowy, cyraneczka, czajka, dzięcioł duży, kowalik, kuropatwa, łabędź niemy, mazurek, perkoz dwuczuby, perkoz rdzawoszyi i perkoz zausznik, pliszka siwa i pliszka żółta, pustułka, remiz, słowik rdzawy, sowa uszata, szczygieł, zięba.
Występuje tutaj także sporo ssaków: jeż wschodni, kret europejski, ryjówka aksamitna, rzęsorek rzeczek, badylarka, chomik europejski, darniówka zwyczajna, karczownik ziemnowodny, mysz leśna i mysz polna, nornik zwyczajny, piżmak, lis rudy, łasica, kuna domowa i kuna leśna, tchórz zwyczajny, zając szarak, oraz (przejściowo) sarna i dzik. Poza tym spotkać można kilkaset gatunków owadów, 12 gatunków ślimaków oraz 9 gatunków płazów.
We wrześniu 2018 roku dobiegła końca rewitalizacja Żabich Dołów! Najbardziej odczuwalne dla rowerzystów są nowe ścieżki zrobione ze specjalnej substancji mineralno-żywicznej, które są bardziej spójne z otoczeniem i w porównaniu do kostki zdecydowanie przyjemniej się po nich jeździ. Ścieżki znajdują się też na nasypach kolejowych. Nie ma podjazdów, więc trzeba dźwignąć rower i wspinać się po schodkach.
Kolejną nową atrakcją dla turystów jest 6 czatowni do obserwacji ptaków oraz tyle samo pomostów edukacyjnych. Skorzystają także ptaki i płazy, bo zostaną stworzone pływające wyspy dla gniazdowania ptaków, sadzawki dla rozrodu płazów, a także budki dla ptaków i nietoperzy.
W pobliżu Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego „Żabie Doły” znajduje się też Dolina Górnika. Jest to parkowy kompleks położony na obrzeżach Chorzowa. Kiedyś należał do kopalni Barbara i znajdował się tam basen, stadion piłkarski oraz alejki spacerowe. Dziś pozostały tylko dwa stawy połączone mostkiem, plac zabaw i restauracja.
Poprzemysłowy krajobraz Żabich Dołów tj. zbiorniki wodne (dawne osadniki poflotacyjne Zakładów Górniczo-Hutniczych Orzeł Biały), zapadliska, czy hałdy powstał w wyniku m.in. eksploatacji górniczej rud cynkowo-ołowiowych, osiadania terenu w wyniku wydobycia węgla kamiennego przez kopalnię Barbara-Chorzów.
Kopalnia Węgla Kamiennego Barbara-Chorzów – działająca w Chorzowie od 1970 do 1993 roku, zlikwidowana w 1995 roku.
14 lipca 1993 roku kopalnia na mocy decyzji Ministra Handlu i Przemysłu została postawiona w stan likwidacji. Zakończenie eksploatacji złóż węgla w rejonie Chorzów nastąpiło w 31 października 1993 roku, oficjalnie z uwagi na częściowe wyeksploatowanie zasobów i podjęte działania restrukturyzacyjne. 17 marca 1994 roku Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa zezwoliło na zatrzymanie kopalni w taki sposób, który umożliwiałby ewentualne wznowienie eksploatacji pokładu 816.
