Dwór biskupów krakowskich w Sławkowie

    Podobne obiekty, wydarzenia

    Kaplica trzech osób w Zagaciu

    Czas powstania: 1895 Opis cech fizycznych: Kaplica zadaszona w barwach...

    Kościół śś. Piotra i Pawła w Bolechowicach

    Czas powstania: pierwotny kościół istniał już w latach 1325-1327 Opis...

    Pałac Radziwiłłów w Balicach

    Czas powstania: obecny pałac jest wynikiem przebudowy w latach...

    Figura św. Jana Nepomucena w Aleksandrowicach

    Czas powstania: 1755 Opis cech fizycznych: Figura przydrożna św. Jana...

    Kaplica Jerozolimska w Przegini Narodowej

    Czas powstania: 1990-1991 Opis cech fizycznych: W pięknej, leśnej scenerii...

    Udostępnij

    Czas powstania:

    prawdopodobnie XVIII w.

    Opis kontekstów historycznych:

    Przez wieki był częścią do tzw. klucza sławkowskiego, potężnego majątku ziemskiego należącego do biskupów krakowskich. Już w 1244 r. wspominał go Jan Długosz, a za datę lokacyjną miasta przyjmuje się rok 1286. Najważniejsze przykłady sławkowskiej architektury związane są zatem z krakowskimi duchownymi, którzy byli ich fundatorami. Jako pierwszy, dla ochrony dóbr biskupich wzniesiono zamek, który ostatecznie podupadł po kilkukrotnych najazdach.

    Spowodowało to, że nieopodal pomiędzy ruinami zamku a sławkowskim rynkiem, władze biskupie ufundowały dwór, zwany także lamusem. Obiekt o nazwie Lamus potocznie oznaczał przechowalnię różnych rzeczy. W przeciwieństwie do zniszczonego zamku budynek dworu zachował się do dzisiaj w kształcie w jakim go wzniesiono, najprawdopodobniej w XVIII wieku. W zastępstwie zamku, dwór służył biskupom i ich namiestnikom w mieście jako siedziba administracji oraz letnia rezydencja.

    Dwór biskupów krakowskich – lamus w Sławkowie, fot. Bartosz Gawlik

    Opis cech fizycznych:

    Lamus jest podpiwniczony, a do jego wznoszenia użyto ciosów kamiennych co spowodowało, że jego mury są bardzo grube. Obiekt jest budynkiem jednokondygnacyjny zwieńczonym dachem mansardowym. Ten bardzo interesujący typ dachu swój rodowód wywodzi z architektury francuskiej. Jest to dach łamany, który składa się z dwóch części połaci, które charakteryzują się różnym kątem nachylenia. Dolna ma najczęściej znacznie większe nachylenie, czasami niemal pionowe. Przy budowie sławkowskiego dworu zastosowano bardziej popularny i efektowny wariant dachu z czterema połaciami. Górna część połączona z dolną za pomocą gzymsu. Obecnie dach kryty blachą. Zastosowanie dachu mansardowego z charakterystycznymi facjatkami w typie lukarny, pozwoliło zagospodarować poddasze jednokondygnacyjnego dworu na pomieszczenia użytkowe.

    Dwór biskupów krakowskich, fot. Bartosz Gawlik

    województwo: śląskie

    Gmina: Sławków, powiat będziński, region Zagłębie Dąbrowskie

    Lokalizacja w terenie: Sławków, ul. Zamkowa 9 (budynek widoczny od ul. Staropocztowej)

    Poprzedni artykuł
    Następny artykuł