Czas powstania
Kościół parafialny w Sztabinie konsekrowano w roku 1910.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Neogotycki kościół parafialny parafii pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła w Sztabinie jest świątynią katolicką, murowaną, pokrytą blachą ocynkowaną.
W świątyni znajduje się gotycka ambona, ozdobiona sześcioma wyrzeźbionymi figurami, ołtarz główny, na nim znajduje się duży krucyfiks, po bokach są umieszczone dwie figury świętych. Świątynia posiada dwa ołtarze boczne: jeden z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, drugi z obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa.
W kościele znajdują się 21-głosowe organy oraz chrzcielnica.
Świątynia wpisana jest do rejestru zabytków, tak jak i ołtarz główny.
Opis kontekstów historycznych
W Sztabinie już w połowie XVII wieku istniała kaplica rzymskokatolicka, przemianowana z istniejącej tu wcześniej cerkwi unickiej.
W 1799 roku drewniany kościółek w Sztabinie był w tak złym stanie, że musiano go zapieczętować.
W 1804 roku Brzostowscy zbudowali nową, drewnianą kaplicę, krytą dachówką. W latach 1876 i 1883 mieszkańcy wsi przysztabinskich wystosowali petycję do władz kościelnych z prośbą o utworzenie własnej parafii. Następnie zwrócili się do władz cywilnych z prośbą o umożliwienie prowadzenia ksiąg stanu cywilnego urodzeń, ślubów i zgonów. Pozwolenie na prowadzenie ksiąg metrykalnych wydano 18 stycznia 1895 roku.
Samodzielna parafia sztabińska powstała w 1895 roku. Została wyodrębniona z parafii krasnoborskiej. Parafię erygował 06 marca 1895 roku ks. Paweł Krajewski, Administrator Diecezji Sejneńskiej.
W roku 1901 przybył do parafii Sztabin nowy proboszcz- ks. Jakub Rółkowski. Zachęcił on parafian sztabińskich do zbudowania nowej świątyni, istniejącej do dziś świątyni.
11 września 1910 roku biskup Antoni Karaś konsekrował nowy kościół pw. św. Jakuba Apostoła.
W czasie I wojny światowej kościół został niemalże zniszczony, w międzywojniu odremontowany, by ponownie w czasie II wojny być uszkodzonym.
