Czas powstania
Działalność kapeli muzycznej w Gidlach związana była z tradycjami muzycznymi od 1615 roku, kiedy to Dominikanie rozpoczęli swoją działalność. Klasztorny zespół muzyczny istniał w Gidlach od lat 20 XX wieku.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Środowisko muzyczne kapeli gidelskiej odznaczało się niezwykłym bogactwem jeżeli chodzi o instrumenty muzyczne : organy , skrzypce, flet, klarnet, kornet, altówka. Niemal od początku swego istnienia Orkiestra Dęta z Gidel należała do najlepszych w regionie. Uczestniczyła w uroczystościach, rocznicach, imprezach. Brała udział w konkursach orkiestr, zajmując wysokie miejsca. Strażacy i orkiestra uświetniali każdą uroczystość w Gidlach. Repertuar orkiestry był wszechstronny: od pieśni kościelnych, przez uroczyste marsze i popularne w danym czasie piosenki.
Opis kontekstów historycznych
Bracia Dominikanie zdawali sobie sprawę z tego, jak wielkie znaczenie ma śpiew i muzyka podczas nabożeństw i od początku starali się stworzyć własną klasztorną kapelę. Dopiero w roku 1726 utworzono specjalny fundusz kościelny z przeznaczeniem na opłacanie kapeli. Od tego momentu profesjonalna grupa muzyków towarzyszyła nabożeństwom, odpustom czy obchodom świąt kościelnych. W II połowie XVIII wieku kapela była zespołem składającym się z czterech śpiewaków , organisty, skrzypka, trębacza, oboisty, waltornisty, klarnecisty oraz grającego na kwartwioli. Niektórzy z nich jednocześnie śpiewali i grali na jednym lub kilku instrumentach. Repertuar kapeli opierał się na kopiach utworów sporządzanych przez członków zespołu tzw. kopistów. Niektóre utwory zostały skomponowane przez klasztornych muzyków : Jana Korsaka, Alana Macha, Jana Domańskiego. Najbardziej znaną rodziną muzyków osiadłą w Gidlach na stałe byli Urbańscy. W XIX wieku w metrykach występują jeszcze inne nazwiska związane z kapelą klasztorną: Antoni Szymanowicz, Jakub Nygoski, Cyprian Engliszewski. Oprócz muzyki kościelnej muzycy grywali również w przyklasztornej karczmie oraz przygrywali pielgrzymom podążającym do klasztoru. Od najmłodszych lat zafascynowany muzyką kapeli klasztornej był Wincenty Sucheni, który już jako właściciel Fabryki Pługów postanowił założyć orkiestrę w Gidlach. Data powstania zespołu zbiegła się z datą powstania Straży Ogniowej Ochotniczej (26.11.1911 r.).Wincenty zakupił instrumenty dęte dla muzyków wywodzących się ze szkoły klasztornej prowadzonej przez Antoniego Urbańskiego. Prawdopodobnie pierwszym dyrygentem orkiestry był Stanisław Bujacz. Od roku 1932 przez 43 lata (1932-1975) zespół występował pod batutą Alojzego Bartnika. Od wybuchu wojny przez cały czas jej trwania orkiestra nie prowadziła działalności. Instrumenty przetrwały czas wojenny i po renowacji wróciły do orkiestry , która wznowiła próby i cieszy swą grą mieszkańców Gidel do dnia dzisiejszego.
