Rok założenia 1826.
Biblioteka Kórnicka PAN jest obecnie jedną z najważniejszych bibliotek w Polsce. Jej zbiory szacuje się na około 325.000 jednostek bibliotecznych. Na ta sumę składa się: 15.000 rękopisów, 30.000 starych druków, 1.500 starych map i atlasów, kolekcje fotografii i pocztówek oraz bardzo wartościowy zbiór 19 000 grafik z XIX i XX wieku. Do najbardziej cennych zaliczyć należy autografy Adama Mickiewicza: Dziadów część III, Pani Twardowska, Juliusza Słowackiego Smutno mi Boże…, Cypriana Kamila Norwida O miłości ksiąg dwie z 1857 r., autografy prac i listów Tadeusza Kościuszki, Juliana Ursyna Niemcewicza, Józefa Wybickiego, ale także Napoleona i wielu innych postaci ze świata kultury i nauki. Prócz tego w Bibliotece znajduje się spuścizna Kazimiery Iłłakowiczówny, znaczna część dorobku Romana Brandstaettera i innych polskich literatów.
Biblioteka posiada wiele unikatów – druków, które istnieją tylko w jednym egzemplarzu. Najstarszy z nich to Ars moriendi z XV wieku. Do wyjątkowo cennych unikatów zaliczają się jedyne egzemplarze dzieł: Jana Kochanowskiego Szachy, Mikołaja Reja Żywot Józefa, Mikołaja z Wilkowiecka Historyja o chwalebnym zmartwychwstaniu Pańskim, Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego Rytmy abo wiersze polskie.
Cenne zabytki historyczne reprezentują odpisy kronik Wincentego Kadłubka z XV wieku, kronik Długosza z XVI wieku, jedyny w Polsce zbiór dokumentów dotyczących konfliktów polsko-krzyżackich z XIV i XV wieku (dokumenty te zostały częściowo opublikowane przez Tytusa Działyńskiego, a obecnie wydawnictwo to jest kontynuowane). Ogromną wartość posiada zbiór odpisów wszystkich pism z kancelarii króla Zygmunta Augusta. Publikację tego zbioru zapoczątkował Tytus Działyński w 1852 roku, a wydawnictwo to jest kontynuowane. Specjalnością biblioteki są historia parlamentaryzmu polskiego, ruchy protestanckie w Polsce, dokumenty książęce i królewskie XIII-XVIII w., archiwum Wielkiej Emigracji.
Zbiory BK PAN są systematycznie digitalizowane i od 2002 roku wzbogacają zbiory Wielkopolskiej Biblioteki Cyfrowej (WBC).
Działają dwie biblioteczne czytelnie: w Zamku Kórnickim i poznańskim Pałacu Działyńskich.
Pracownicy Biblioteki prowadzą badania naukowe, organizują wystawy, ale także włączają się w działania popularyzujące naukę i historię.
Przyjmuje się, że Biblioteka Kórnicka została założona przez Tytusa Działyńskiego około 1826 roku. Korzystał on jednakże z księgozbioru i archiwum jakie odziedziczył po przodkach oraz owoców podróży antykwarskich jakie odbywał w latach 1817-1823 po Polsce, Szwecji, Danii, Niemczech, Czechach i Francji. Hrabia z pasją poszukiwał cennych dzieł związanych głównie z kulturą polską i z poświęceniem wykupywał je. W 1828 roku rozpoczął także działalność wydawniczą.
Dla potrzeb biblioteki przeznaczył zamek w Kórniku i specjalnie przystosowany pawilon ogrodowy. Zgromadził kilkadziesiąt tysięcy książek i rękopisów (samych poloników ok. 10 tys.). Jego dzieło kontynuował syn Jan Kanty Działyński. Powiększając księgozbiór i prowadząc działalność wydawniczą skupił się bardziej niż ojciec na naukach ścisłych i przyrodniczych. Drukował też podręczniki. Zasługą Władysława Zamoyskiego (wnuka Tytusa i siostrzeńca Jana Kantego) jest umocnienie podstaw ekonomicznych istnienia Biblioteki oraz przekazanie jej zgodnie z wolą twórców Narodowi Polskiemu jako istotnej części utworzonej w 1925 roku Fundacji Zakłady Kórnickie. Już pod egidą FZK przystąpiono do uporządkowania i skatalogowania zbiorów kontynuując działalność wydawniczą. Zbiory biblioteki szczęśliwie przetrwały tragiczne lata II wojny światowej. Od 1953 roku po likwidacji Fundacji Zakłady Kórnickie Biblioteka Kórnicka przeszła pod zarząd Polskiej Akademii Nauk.
fot. Robert Woźniak 
fot. Robert Woźniak 
Zbiory biblioteczne – zgodnie z wolą ich fundatorów – są nadal uzupełniane, udostępniane i przechowywane dla następnych pokoleń.