Czas powstania
Świątynię wybudowano w roku 1948.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Obecna molenna w Gabowych Grądach w gminie Augustów powstała w 1948 na miejscu dwóch dawniejszych. Poprzednia świątynia została zniszczona na skutek działań wojennych.
Świątynia ma konstrukcję drewnianą, umieszczoną na betonowym fundamencie. Wzniesiona jest na rzucie prostokąta, przykryta dwuspadowym dachem z blachy. Okna są prostokątne, zwieńczone niewielkim łukiem i otoczone ozdobnym obramowaniem. Z zewnątrz budynek jest oszalowany.
Od zachodu do molenny dobudowana jest trójkondygnacyjna dzwonnica, w jej przyziemiu znajduje się przedsionek i wejście z dwuskrzydłowymi drzwiami. Poszczególne kondygnacje zwężają się ku górze i oddzielone są daszkami okapowymi. Dzwonnica nakryta jest dachem namiotowym, zwieńczonym cebulastą kopułą z kulą i krzyżem.
Wewnątrz świątyni, w części wschodniej, wydzielony jest balustradą kliros, czyli podwyższone miejsce przeznaczone dla nastawnika, prowadzącego nabożeństwa oraz jego pomocników i chóru. W molennach nie ma ołtarza, zaś ikony umieszczone są na półkach na ścianie wschodniej.
Opis kontekstów historycznych
Południowa część Suwalszczyzny, która znajduje się w obecnych granicach Państwa Polskiego stanowi mieszankę wielu kultur. Obecnie rejon zdominowany jest przez mieszkańców wyznania rzymsko-katolickiego, ale dawniej mieszkańcy innych wyznań stanowili znaczący odsetek populacji. Wśród nich są również staroobrzędowcy, którzy do dziś przetrwali i kultywują swoje tradycji w kilku wsiach Suwalszczyzny.
Staroobrzędowcy, którzy osiedlili się w Gabowych Grądach ok. 1867, należą do bezpopowców – nurtu prawosławia, który nie uznał reform patriarchy Nikona (poł. XVII w.) oraz duchownych wyświęcanych od tamtego czasu. W związku z tym molenna u bezpopowców nie jest, w przeciwieństwie do cerkwi, miejscem sprawowania eucharystii, którą może odprawiać tylko wyświęcony kapłan. W molennach odbywają się jedynie nabożeństwa prowadzone przez nastawnika, wybieranego spośród członków społeczności.
W 1989 roku świątynia została wpisana do rejestru zabytków, zaś w miejscowości znajduje się również jedyny, czynny cmentarz staroobrzędowców w Polsce.