Czas powstania: nieznany
Opis kontekstów historycznych:
W ostatni poniedziałek karnawału domy bogatszych gospodarzy we wsi Niegowa odwiedzają Cyganki. Jest to barwna i rozśpiewana grupa kobiet poprzebieranych w długie, kolorowe spódnice, falbaniaste bluzki z cekinami i kolorowe chustki. Część kobiet z domalowanymi wąsami i brodami wciela się w rolę cyganów. Wśród postaci jest także panna młoda, pan młody, a całej grupie towarzyszą grajkowie (gitarzysta i akordeonista). Cyganki wchodzą do domu, gdzie wróżą, śpiewają i tańczą z gospodarzami. Zazwyczaj gospodarze, spodziewając się wizyty cyganek, przygotowują poczęstunek w postaci kanapek, sałatek, śledzi, wędlin oraz przeróżnych ciast, częstują także grupę alkoholem. Często w domu, który mają odwiedzić Cyganki zbiera się bliższa i dalsza rodzina lub sąsiedzi. Jedna lub dwie z cyganek wróżą gospodarzom z kart. Za pomyślną wróżbę gospodarz płaci.
Tego dnia swój obchód Cyganki kończą na sali w Gminnym Ośrodku Kultury, gdzie gromadzą się mieszkańcy Niegowy. Cyganki wówczas w specjalnym pojemniku rozpalają niewielkie ognisko z gazet i obtańcowują wszystkich zebranych gości, po czym rozchodzą się do domu. Następnego wieczoru na tej samej sali ma miejsce zabawa ostatkowa, zorganizowana przez Cyganki za pieniądze zebrane podczas wizyt. Na zabawę ostatkową, zapraszani są wszyscy odwiedzeni poprzedniego wieczoru gospodarze. Zgodnie z tradycją zabawa ostatkowa kończy się o godzinie 24.
Województwo: śląskie
Gmina: Niegowa, powiat myszkowski