Czas powstania:
70. / 80. XX w.
Opis cech fizycznych:
Mozaika wykonana z porcelitu i drobnych płytek ceramicznych zlokalizowana w przejściu podziemnym pod ul. Narutowicza w Sosnowcu.
Opis kontekstów historycznych:
W Sosnowcu, w pobliżu terenów dawnej kopalni węgla kamiennego „Sosnowiec” w miejscu nieoczywistym bo w przejściu podziemnym pod ulicą Gabriela Narutowicza ściany zdobią mozaiki autorstwa Tadeusza Drążkiewicza.
Ten zagłębiowski artysta żyjący i tworzący w latach 1932-2009 praz 30 lat był plastykiem KWK „Sosnowiec”. Uprawiał grafikę, malarstwo, rysunek. Zajmował się grafiką użytkową, malarstwem sztalugowym i monumentalnym, formami przestrzennymi, projektowaniem wnętrz, aranżacją wystaw oraz mozaiką.
Przejście podziemne powstało w roku 1976, kiedy przebudowywano ówczesną ul. Ludwika Waryńskiego (obecną Gabriela Narutowicza) dobudowując kolejne pasy dla ruchu kołowego.
Ściany przejścia podziemnego wyłożono tłuczonym białym porcelitem, mozaiką z drobnych płytek ceramicznych w kolorze niebieskim oraz białymi płytkami elewacyjnymi.
Mozaiki pt. „Geneza” oraz „Wolne ptaki” usytuowane są w centralnej części ścian ocznych tunelu W „Genezie” z elementów ceramiki stworzono motywy drzew, kwiatów, roślin wyrastających z ziemi, ukazano skamieniałości i karboński las z pokładami węgla. Natomiast na drugiej ścianie artysta ujął w locie kolorowe ptaki.
Tematy zawarte w mozaikach miały nawiązywać do pracy górnika, który idąc do kopalni widział prehistoryczny świat a wracając – cieszące się wolnością skrzydlate stworzenia.
Pod koniec lat 90. XX wieku, w związku ze stagnacją przemysłu ciężkiego i likwidacją kopalni przejście rzadziej użytkowane ulegało dewastacji. Na mozaikach pojawiło się graffiti, obiekt niszczono i używano niezgodnie z jego pierwotnym przeznaczeniem. Wówczas zrodził się pomysł na likwidację obiektu, jednakże ostatecznie postanowiono przebudować przejście. W 2017 roku przeprowadzono remont i pomimo dużych zniszczeń oraz konieczności dostosowania tunelu dla osób niepełnosprawnych ocalono część elewacji z płytek szkliwionych i mozaiki oraz tłuczonki, jak również kamienną posadzkę tunelu.
Dane identyfikacyjne:
województwo śląskie
Gmina Sosnowiec, Sosnowiec