XIX.
Murowana kapliczka na Chrząstówku to ciekawy punkt na mapie wsi Chrząstów Została ona wzniesiona w XIX w. z fundacji wójta Franciszka Krempy. Z biegiem lat jej pierwotna konstrukcja uległa zniszczeniu, lecz dzięki determinacji mieszkańców Chrząstówka udało się ją odbudować z zachowaniem macierzystego wzoru. Kapliczka została wymurowana na rzucie kwadratu, jest otynkowana. Jej dach dwuspadowy pokryty jest blachą. Na nim znajduje się mała wieżyczka z półkolistym otworem, a w jego środku widnieje dzwon. Otwór wejściowy do kaplicy zamknięty jest półkoliście. Nad nim znajduje się także półkoliste wgłębienie, a w nim metalowy krzyż. Po lewej stronie drzwi wmurowany został trójczłonowy hak na flagi. W środku monumentu znajduje się niewielki ołtarzyk z figurką Matki Bożej ozdobioną barwnymi kwiatami. W środku jest też obraz św. Stanisława biskupa z widokiem Wawelu w tle, malowany na jedwabiu przez nieznanego malarza krakowskiego w końcu XIX wieku. Otoczenie wokół kapliczki jest niezwykle zadbane, a to dzięki ofiarnej pracy mieszkańców wsi. Od drogi głównej prowadzi do niej chodnik z kostki brukowej. Po obydwu jego stronach zaś rosną dekoracyjne iglaki.
Chrząstów to wieś wzmiankowana w 1470 r. przez Jana Długosza, który pisał o gościńcu z Mielca przez Chrząstów do Gawłuszowic, W 1853 r. istniała tu szkoła. W lutym 1863 r. zorganizowano oddział, który miał nieść pomoc powstańcom z Królestwa Polskiego. 20 września 1914 r. stał tu front austriacko-niemiecko-rosyjski, a 21 września miały miejsce zaciekłe walki o przeprawę przez Wisłokę. Następna bitwa w Chrząstowie miała miejsce 7 listopada 1914 r.
Badania archeologiczne wykazały, że na tym terenie istniała osada w epoce żelaza. Nazwa może pochodzić od prastarego polskiego nazwiska szlacheckiego Chrząst. W XV i XVI w. właścicielami tych ziem byli Mieleccy. Na początku XVII w. jako właściciel Chrząstowa wspominany jest szlachcic Pruszyński. W latach 1618-1620 r. wieś zakupili Ossolińscy, a od 1728 r. Tarnowscy. W czasach zrywów niepodległościowych chlubną kartę zapisała grupa chrząstowian, która walczyła w powstaniu styczniowym 1863 r. 20 XII 1872 r. uchwalono akt fundacyjny szkoły, a właścicielka chrząstowskiego majątku Karolina Tarnowska z Chorzelowa przeznaczyła nań działkę. W 1873 r. zbudowano budynek i zorganizowano 1-klasową szkołę ludową. Odwiecznym utrapieniem były wylewy Wisłoki, toteż pod koniec XIX w. z zadowoleniem przyjęto budowę wałów przeciwpowodziowych. W 1900 r. założono Ochotniczą Straż Pożarną i już w tym roku jej jednostka brała udział w gaszeniu pożarów w Chrząstowie i Mielcu.
Województwo: podkarpackie
Gmina : Mielec -wiejska
