Palana Gera to inaczej Spalona Góra, u stóp której rozpościera się miejscowość Latoszyn Zdrój. Palana Gera była niegdyś zwana Świętą Górą i rosły tu dęby oraz oddawano tu cześć bogu Perunowi. Na jej szczycie kapłani, zwani żercami, strzegli ognia i opiekowali się krukami, które również otaczano boską czcią. W XVI wieku Henryk Leciejewski napisał o tym miejscu:
Jest góra Palana Gera, skąd widno i gdzie ucieszno
Tam było kościelisko i dawno i długo.
Anieli je rozbierali, a diabły budowali.
Były tam źródła na niemoce.
Palana Gera w legendzie
Niedługo potem pod Świętą Górę Peruna przybyli Morawianie i kapłani nowego boga. Zniszczyli ogrodzenie i zrąbali święty dąb […]. Ludzie nie rozumieli, co się dzieje. Zagrożeni utratą życia pozwalali się ochrzcić. W nocy jednak zanosili ofiary Perunowi i świętym krukom, rozpalali święty ogień i odbudowywali ogrodzenie. Zabobonni Morawianie stwierdzali, że to wszystko, co wczoraj zniszczyli, znowu stoi. Kapłani nowego boga, nie mogąc dać sobie rady ze Świętą Górą Peruna, kazali całe wzgórze wypalić. Tak powstała Palana Gera – Spalona Góra.
Karol Ozga, „W cieniu Palany Gery. Legendy z okolic Dębicy”
Województwo: podkarpackie
Gmina: Dębica
