Czas powstania
1603 r.
Opis cech fizycznych wprowadzonego Gminnego Cudu Regionu
Najstarszym zabytkiem Koniecpola jest pałac murowany, mieszczący się w Chrząstowie (obecnie dzielnica Koniecpola), wybudowany z inicjatywy Aleksandra Koniecpolskiego.
Najstarszym fragmentem nowożytnej rezydencji jest skrzydło pałacu zbudowane na rzucie kwadratu z dwiema przybudówkami. W założeniach budowniczego zamek miał pełnić funkcję obronną, jednak po osiedleniu się w Koniecpolu rodziny Czapskich, zamek został gruntownie przebudowany i zamieniony na rezydencję magnacką. Pałac podwyższono o półpiętro, wzniesiono dwie oficyny – pierwszą przeznaczono na stajnię i wozownię, drugą zaś na kuchnię i mieszkanie dla służby pałacowej. Wyburzono wówczas mury obronne oraz zlikwidowano fosę, pozostawiając jedynie sześcioboczną basztę – przebudowaną w pierwszej połowie XIX wieku na altanę.
Do dnia dzisiejszego zachowały się:
– Pałac murowany z XVII – XIX wieku
– Oficyna kuchenna z XVII – XIX wieku
– Oficyna stajenna z XVII – XIX wieku
– Baszta murowana z pierwszej połowy XVII wieku (przebudowana w pierwszej połowie XIX wieku)
– Park z pierwszej połowy XVII wieku (przekomponowany w drugiej połowie XVIII i w pierwszej połowie XIX wieku).
Opis kontekstów historycznych
Budowę pałacu rozpoczęto w 1603 roku w miejscu istniejącego wówczas drewnianego dworu, siedziby rodziny Koniecpolskich. Inicjatorem był wojewoda sieradzki Aleksander Koniecpolski. Budowa zamku nadzorowana była przez mistrzów murarskich – najpierw Piotra Bianco (Bliank) z Krakowa, a następnie Floriana z Wielunia. Po śmierci Aleksandra Koniecpolskiego w 1610 roku budową zajął się jego syn, później hetman Stanisław Koniecpolski. Zamek ukończono w drugiej ćwierci XVII wieku.
Po bezpotomnej śmierci ostatniego z rodu Koniecpolskich – Jana Aleksandra, na mocy testamentu Koniecpol przeszedł w ręce krewnych, Aleksandra i Franciszka Walewskich. Bracia Walewscy sprzedali go następnie za bezcen podstawionemu przez Jerzego Aleksandra Lubomirskiego – Aleksandrowi Walewskiemu, miecznikowi sieradzkiemu[2]. W rzeczywistości majątek przeszedł w ręce Lubomirskich herbu Szreniawa bez Krzyża. W 1754 r. dobra koniecpolskie nabył od Lubomirskiego Michał Czapski, wojewoda malborski.
W dniu 20 stycznia 1945 roku pałac został praktycznie w całości zniszczony przez pożar. Zniszczeniu uległy również znajdujące się w budynku cenne zbiory.
W latach 1958–1961 prowadzano prace związane z rekonstrukcją zabytku. Przebudowie uległy zarówno jego wnętrza, jak i zewnętrzna bryła obiektu, przy czym zachowany jednak został styl budowli klasycystycznej. Obecnie pałac znajduje się w rękach prywatnych.
