Kórnik jest chyba jedynym miastem w Polsce, które może poszczycić się dwoma zabytkowymi ratuszami. Ta niezwykła sytuacja spowodowana jest tym, że w obecnych granicach administracyjnych połączono dwa niegdyś niezależne miasta, dawny Kórnik i dawny Bnin.
Bnin – starszy od Kórnika, z bogatą historią i zabytkami, utracił prawa miejskie w latach 30-tych XX wieku. W 1961 roku włączono go administracyjnie do Kórnika. Dziś więc jadąc na ulicę Rynek w Kórniku, udajemy się na rynek do dawnego Bnina, a rynek w Kórniku (przed wojną ul. Rynek) przemianowano oficjalnie na plac Niepodległości.
Starszy jest barokowy ratusz w dawnym Bninie. Budynek wzniesiony został na rzucie prostokąta, z sienią przelotową. Dwukondygnacyjny i podpiwniczony nakryty został czterospadowym dachem mansardowym z dwoma wystawkami, zakończonymi attykami. Centralnie ponad kalenicą dominuje czworoboczna wieża zegarowa, nakryta hełmem z latarnią zwieńczonej iglicą z Ogończykiem – herbem Działyńskich.
Ratusz jest budynkiem murowanym z cegły na niewysokiej podmurówce. Ściany otynkowano. Dach pokryty jest dachówką, zwieńczenie oraz hełm wieży wykonano z blachy. Elewacje północna i południowa (7-osiowe) oraz boczne (5-osiowe) rozdziela szeroki gzyms kordonowy. Prostokątne okna i drzwi zdobią profilowane opaski. Wnętrza ratusza częściowo zostały przebudowane w związku z generalnym remontem w latach 2008-2011.
Mieści tu się siedziba Rady Miasta i Gminy Kórnik, Urząd Stanu Cywilnego, biura Urzędu Miasta i Gminy oraz Izba Pamiątek Regionalnych i poczta.
Ratusz w Kórniku stoi na placu Niepodległości. Budowla złożona jest z budynku głównego oraz przylegających do niego dwóch skrzydeł bocznych tworzący plan litery „C”. Przestrzeń pomiędzy skrzydłami, stanowiąca niegdyś mały plac, zabudowano tworząc oszklone patio.
Bryła budynku jest dwukondygnacyjna, częściowo podpiwniczona, z użytkowym poddaszem przykrytym dachem mansardowym. Nad całością dominuje wieżyczka zegarowa, nakryta hełmem z kulą i chorągiewką.
Ratusz jest budynkiem murowanym z cegły. Dach konstrukcji drewnianej, pokryty jest podwójnie dachówką karpiówką. Hełm wieży kryty jest blachą.
W obiekcie swoja siedzibę ma Burmistrz Miasta i Gminy Kórnik oraz Urząd Miasta i Gminy Kórnik.
Współcześnie, każdego dnia w południe z wieży ratusza bnińskiego rozbrzmiewa fragment melodii Roty. W tym samym czasie z wieży ratusza w Kórniku dobywa się głos koguta umieszczonego pod zegarem, a później słychać dźwięki hejnału Kórnika.
Ratusz w Kórniku przed pożarem w 1909 r. Zgliszcza dawnego kórnickiego ratusza
Co ciekawe, oba miasta miały niegdyś niemal identyczne ratusze. Wzniesiono je w drugiej połowie XVIII w., z fundacji Teofili z Działyńskich Szołdrskiej-Potulickiej, właścicielki obu miast. Ten bniński, wzniesiony w 1777 r. przetrwał w niemal niezmienionej formie do dziś. Kórnicki, wzniesiony w 1775 roku, spłonął po uderzeniu pioruna 15 kwietnia 1909 r. Na jego miejsce wzniesiono obecny, neobarokowy budynek. W dniu 4 lipca 1910 r. odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego. Projekt nowego ratusza wykonał architekt Paul Pitt, znany z realizacji willi i kamienic w Poznaniu, gmachu Stanów Powiatowych w Śremie oraz kaplicy w Czempiniu. Prace murarskie i ciesielskie wykonali lokalni, kórniccy mistrzowie Wacław Pełczyński i Antoni Ruczyński. Ostatni gruntowny remont zakończył się w 2004 roku.
Ratusze nie były kiedyś tylko siedziba administracji. Pełniły też wiele innych funkcji: były mieszkaniem dla burmistrza, siedzibą żandarmów i aresztem. Mieściły się w nich też sklepy i małe zakłady rzemieślnicze.