Kolej Walimska

    Podobne obiekty, wydarzenia

    Kaplica trzech osób w Zagaciu

    Czas powstania: 1895 Opis cech fizycznych: Kaplica zadaszona w barwach...

    Kościół śś. Piotra i Pawła w Bolechowicach

    Czas powstania: pierwotny kościół istniał już w latach 1325-1327 Opis...

    Pałac Radziwiłłów w Balicach

    Czas powstania: obecny pałac jest wynikiem przebudowy w latach...

    Figura św. Jana Nepomucena w Aleksandrowicach

    Czas powstania: 1755 Opis cech fizycznych: Figura przydrożna św. Jana...

    Kaplica Jerozolimska w Przegini Narodowej

    Czas powstania: 1990-1991 Opis cech fizycznych: W pięknej, leśnej scenerii...

    Udostępnij

    Kolej Walimska (w rozkładzie jazdy z 1939 oznaczona numerem 130g, w wykazie D29 z 1971 pod numerem 274, w Atlasie Kolejowym Polski figurująca jako linia 285a) – to zlikwidowana jednotorowa zelektryfikowana linia kolejowa na Dolnym Śląsku łącząca Walim z Jugowicami, odnoga Kolei Bystrzyckiej.

    fot. Jugowice - odnawiana linia kolejowa
    Jugowice – odnawiana linia kolejowa

    Obecnie trwają prace nad przywróceniem linii kolejowej ze Świdnicy do Jedliny-Zdroju. Jest ogromne przedsięwzięcie, które będzie ukończone w najbliższych latach, jako odpowiedź na duży wzrost ruchu turystycznego. Będzie można tu dojechać koleją z Wrocławia nie tylko do atrakcyjnej Jedliny-Zdrój, w Góry Sowie, ale także nad Jezioro Bystrzyckie i w pobliże Zamku Grodno. Odbudowywana trasa częściowo (od stacji w Jugowicach) będzie przebiegać po trasie dawnej kolei walimskiej – cudzie techniki z początku XX wieku.

    Jugowice - odnawiana linia kolejowa
    Jugowice – odnawiana linia kolejowa

    Uruchomienie trasy nastąpiło 22 czerwca 1914. Miała 4,7 km długości. Rozpoczynała swój bieg na stacji w Jugowicach, gdzie łączyła się z Koleją Bystrzycką (ze Świdnicy do Jedliny-Zdrój). Następnie tory biegły po wiadukcie nad drogą do Walimia, by następnie odbić w lewo i podążać nasypem na prawym brzegu potoku Walimka. Oprócz Jugowic i stacji końcowej w Walimiu istniały dwa przystanki: Sędzimierz oraz Walim Dolny. Czas przejazdu w obie strony wynosił równe 15 minut. Linię obsługiwał dwuosiowy wagon motorowy z wagonem doczepnym oraz dwuosiowa lokomotywa elektryczna HWB AEG E400, do której podczepiano skład osobowy lub towarowy, zależnie od potrzeb.

    fot. Otwarcie linii
    Otwarcie linii – stacja kolejowa Walim

    Początkowo otwarcie nowej linii spotkało się z ożywionym zainteresowaniem turystów, co miało przełożenie na liczbę przejazdów – 20 kursów na dobę. Wybuch I wojny światowej, po dwóch miesiącach od otwarcia linii, skutkował ograniczeniem liczby kursów osobowych, przy niemal zupełnym ograniczeniu przewozów towarowych. Po wojnie kolej przeżywała trudności związane z ogólnym kryzysem gospodarczym w Niemczech, ale od połowy lat 20. spółka zaczęła notować zyski. W 1927 r. przewieziono 106 868 pasażerów i 21 800 ton towarów, a w 1938 r. – 101 483 pasażerów i 14 722 ton towarów[2]. Oprócz lokalnych składów do Walimia w sezonie docierały także pociągi dodatkowe z Wrocławia (np. pociąg Schnee-Eule), prowadzone niekiedy w trakcji podwójnej. Od 25 września 1933 równolegle do linii kolejowej funkcjonowało również połączenie autobusowe. W 1938 autobusy pokonały 15959 km, przewożąc 7760 pasażerów i przynosząc przychód w wysokości 5419 RM.

    fot. 1938 - lokomotywownia w Walimiu
    1938 – lokomotywownia w Walimiu

    Ruch na trasie ustał 7 maja 1945. Po przejęciu Dolnego Śląska przez administrację polską linię przejęły Polskie Koleje Państwowe. W odróżnieniu od wielu innych lokalnych linii kolejowych w regionie niemalże cudem uniknęła ona rozszabrowania, a także planowego demontażu trakcji elektrycznej dokonanego na podstawie porozumienia nr 9484 między rządem polskim i radzieckim. Regularną komunikację wznowiono w październiku 1947 – była to wtedy jedyna zachowana po wojnie linia elektryczna na Dolnym Śląsku. Jeszcze w 1958 roku prowadzono w dni robocze osiem kursów skomunikowanych w Jugowicach z linią Świdnica – Jedlina-Zdrój, ale coraz gorszy stan techniczny linii i wyraźny spadek liczby podróżnych. Walim stracił wówczas znaczenie turystyczne i z pociągów korzystała już niemal wyłącznie miejscowa ludność, około 32 000 pasażerów rocznie w latach pięćdziesiątych, co doprowadziło do zawieszenia ruchu pasażerskiego w dniu 4 października 1959 i rozebrania trakcji elektrycznej. W roku 1960 nieregularnie pojawiały się jeszcze kursy pasażerskie, po czym ustały zupełnie, a linia służyła wyłącznie ruchowi towarowemu. Korzystano z poniemieckich lokomotyw parowych Ty2. Zachowana lokomotywa elektryczna HWB AEG E400 z linii walimskiej stoi dziś jako pomnik na terenie lokomotywowni Warszawa Grochów. Wagon motorowy i wagony doczepne pocięto w latach 80. na złom.

    Zagórze Śląskie - Linia kolejowa na początku XX w.
    Linia kolejowa Świdnica – Jedlina-Zdrój na początku XX w.

    Pociągi towarowe do Walimia kursowały do roku 1975. W 1984 tory na odcinku Sędzimierz – Walim zostały rozebrane.

    Do dziś zachowało się ok. 1,9 km torów do Sędzimierza, jako bocznica towarowa do dawnego tartaku. Ponadto, przy wyjeździe z Jugowic, ocalał semafor kształtowy. Widoczne są w niektórych miejscach ślady fundamentów po słupach trakcyjnych i towarzyszących słupach telegraficznych, spotkać można też słupki odległościowe. W Walimiu pozostał budynek dworca – obecnie mieszkalny, przy dawnej lokomotywowni – dziś garażu – można zobaczyć resztki torów i izolatorów.

    rys. Schemat stacji kolejowej Walim
    rys. Schemat stacji kolejowej Walim
    fot. Budynek dawnej stacji Walim
    Budynek dawnej stacji Walim – stan obecny