Obiekt zwany „mogiłą”, „Szwedem”, „Szwedzką mogiłą”, Tatarem” ma pokaźne rozmiary i nigdy nie był badany. Nie wiadomo więc z jakich czasów dokładnie pochodzi, przypuszczalnie jest kurhanem kultury ceramiki sznurowej, gdyż kurhanów tej kultury jest w tych stronach bardzo dużo. Kurhan znajduje się pośrodku pól, poza wsią, w kierunku północnym (w stronę Kraczewa). Zwieńczony współczesnym metalowym krzyżem, w otoczeniu bzów lilaków.
W 1876 r. u jego podnóża wydobyto przypadkiem szkielet ludzki z ozdobami z epoki brązu (1300 – 400 l. p.n.e.) (kultura łużycka). Ponieważ w tym czasie byliśmy pod zaborami i nie istniały jeszcze muzea na Lubelszczyźnie, archeologów ściągnięto aż z Krakowa. Cenne, jak na owe czasy znalezisko archeolodzy zabrali ze sobą. Znalezisko to zwane „skarbem z Wożuczyna” tworzyły:
– 2 nagolenniki z grubego pręta skręconego w półtora zwoju z końcami cieniejącymi, grubości 1,3 cm, średnicy 8,6 cm, w typie sądeckim,
– bransoleta z płaskiej taśmy brązowej o szerokości 1 cm i średnicy 8,2 cm,
– naszyjnik skośnie karbowany z gładkimi końcami w przekroju okrągławymi i zawiniętymi w uszka,
– fragment ozdoby z brązowego pręta, gładko pokrzywionego.
Od czasu znalezienia, do dziś „skarb z Wożuczyna” znajduje się w Muzeum Archeologicznym w Krakowie. Po odkryciu tu szczątek ludzkich, miejsce pochówku czyli kurhan poświęcił tutejszy ksiądz i postawiono krzyż. Od tego czasu ludność zaczęła nazywać to miejsce „mogiłą”. Nazwa ta przetrwała do dziś przekazywana z pokolenia na pokolenie.
„Mogiła” jest najwyższym punktem wzniesienia w okolicy i krążą o niej różne legendy: że stąd przekazywano sygnały o nadciągających Tatarach, że jest tu wejście do lochów prowadzących do zamku lub pod kościół w Wożuczynie, że kopiec ten usypali żołnierze czapkami, a nawet że jest to kopiec z czasów I wojny światowej.
Z kurhanu, przy dobrej widoczności rozciągają się piękne widoki na Grzędę Sokalską, w promilu 10 -15 km widać całą okolicę: miasto Tyszowce, miasto Łaszczów, okoliczne wsie: Siemnice, Czartowczyk, Kraczew, Niedźwiedzią Górę, Wożuczyn, Wożuczyn Cukrownię. Najpiękniejsze są tu zachody słońca. Jest to wyjątkowe miejsce na chwilę relaksu i jeden z największych kurhanów w powiecie tomaszowskim.
Województwo: lubelskie
Gmina: Rachanie