Czas powstania
XIV w.
Opis cech fizycznych wprowadzonego Gminnego Cudu Regionu
Do dzisiaj zachowały się cztery odcinki muru obronnego od strony zachodniej, wschodniej i południowej, wraz z Bramą Krakowską, mające długość 680 m. Brama stanowi jeden z przykładów rozwinięcia średniowiecznego systemu obronnego. Prowadzi ona na rynek miasta. W zachodniej ścianie bramy kamienne schody prowadzą na chodnik straży na murach obronnych. Mury obronne w Szydłowie są jednym z najlepiej zachowanych w Polsce zespołów średniowiecznych obwarowań miejskich. Najdłuższym jest ponad dwustumetrowy fragment muru, znajdujący się w południowo-wschodnim narożniku miasta, w rejonie kościoła św. Władysława.
Opis kontekstów historycznych
Szydłów został otoczony murami w XIV w. przez króla Kazimierza Wielkiego. Przy budowie północno-zachodniej części murów wykorzystano naturalne wzniesienie – ścianę wąwozu opadającą do doliny rzeki Ciekącej, na której wzniesiono mury. Od strony wschodniej i południowej powstały one na płaskim terenie i zostały umocnione wałem ziemnym i fosą.
Szydłów stał się obronną warownią o powierzchni 7 ha, chroniącą granic Małopolski. Mury miały około 1 km długości, a ich grubość dochodziła do 1,8 m. Na murach wznoszono drewniane ganki kryte tzw. hurdycje, które w podłodze miały otworzy dla ostrzału górnego, rzucania kamieni i kłód ze ćwiekami. Miały one odpierać ataki w trakcie najazdów.
W średniowieczu istniały tu trzy bramy miejskie: Krakowska, Opatowska i Wodna. Dwie ostatnie zostały wystawione na licytację i sprzedane. Główny zrąb Bramy Krakowskiej pochodzi z XIV w. Na początku XVI w. przerobiono jej górną kondygnację z attyką i dwiema kolistymi wieżyczkami, w stylu renesansowym. Między wnękami piętra znajdują się dwa prostokątne okienka, a w półkolistych wnękach attyki – cztery strzelnice. W wysuniętej części bramy znajdował się sklepiony łuk z żelazną broną, która służyła do zamykania bramy od wewnątrz. Z Brama Krakowską łączył się most zwodzony. Z zewnątrz brama posiadała dębowe wrota tzw. wierzeje.
W 1822 r. w Dzienniku Krakowskim ukazała się informacja o licytacji murów obronnych wraz z pozostałościami po zamku. Wartość murów oszacowano na sumę 1867 zł i 35 gr. Nie znalazły one jednak nabywcy, być może dlatego, że w Szydłowie było pod dostatkiem materiałów budowlanych.
W 2010 r. odrestaurowano chodnik obronny muru przy placu zamkowym wraz z gankiem. W 2011 r. odnowiono mury od strony ulicy Kieleckiej (odbudowano blanki i punkt widokowy w narożniku południowo-zachodnim) i Bramę Krakowską.