Czas powstania
Józef Collona Walewski żył w latach 1785-1857. Data powstania pomnika nie jest znana.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
W górnej części pomnika , na tworzącym bryłę ostrosłupie jest widoczna płaskorzeźba przedstawiająca szablę, pistolety oraz wiszące na strzale ordery Napoleończyka: prawdopodobnie Virtuti Militarii, Legii Honorowej i medalu św. Heleny. Na każdej bocznej ścianie cokołu wyryto inskrypcje przedstawiające drogę życia zmarłego: Tu spoczywa Ś.P. Józef Collona-Walewski b. Major Wojsk Polskich Kawaler Krzyża Wojskowego Polskiego Legij Honorowej znaku 20 lat. Napisy na zniszczonym obelisku, w części nieczytelne, uzupełniają miejsca bitew : pod Raszynem, Kobyłką, Grochowem, Zamościem, Stanisławowem, na Bukowinie, pod Mirem, Romanowem, Duchowszczyzną, Bauzen, Dreznem, Lipskiem, Hanau i Frankfurtem.
Opis kontekstów historycznych
Józef Collona Walewski urodził się 15 marca 1785 r. , zmarł 27 sierpnia 1857 r. w wieku 72 lat. Odbył kampanie roku 1806, 1807,1809, 1812, 1813, 1814. Był synem Jakuba i Katarzyny z Góreckich, małżonków Walewskich. Do Gidel przybył prawdopodobnie już jako wdowiec po zmarłej żonie Annie z Walewskich. Nie wiemy jaka była przyczyna jego przybycia do Gidel , był emerytowanym byłym majorem Wojsk Polskich, mógł sobie pozwolić na zamieszkanie w dowolnym miejscu. Jego przeszłość wojskowa była bardzo bogata. Pan Adam Paczuski, znawca epoki napoleońskiej podaje takie informacje o Józefie Collona Walewskim : „ Służbę rozpoczął prawdopodobnie w 1 Regimencie Kawalerii Narodowej w 1806 r. Brał udział w walkach pod Tczewem Wałami. W styczniu 1809 r. odnotowany w stopniu ppor. pułku strzelców konnych uczestniczył w kampanii galicyjskiej. W wojnie 1812 r. walczył min. pod Mirem, Romanowem, Smoleńskiem. Uczestniczył także w kampanii saskiej 1813r. Zostal wówczas odznaczony (28 października) Legia Honorową. Po reorganizacji wojsk we Francji w 1814 r. awansowany do stopnia porucznika. W składzie 2 pułku brał udział w walkach w Szampanii. W 1815 roku otrzymał przydział do 3. pułku Odznaczony Virtuti Militari.”.Józef Collona Walewski został pochowany w środkowej części cmentarza po lewej stronie alei w Gidlach.
