Czas życia
Stanisław Szukalski żył w latach 1893 – 1987
Opis cech fizycznych Gminnego Cuda Regionu
Stanisław Szukalski – związany z Gidlami rzeźbiarz, autor wielu monumentalnych pomników, płaskorzeźb, popiersi i rysunków. Był wielkim twórcą, artystą i nauczycielem. Szukalski miał swoje niepojęte, wręcz szalone teorie dotyczące Gidel. Stanowiły one ważny element opracowanej przez twórcę „Nowej nauki” – Zermatyzmu. W swoich rozważaniach Szukalski dużo uwagi poświęcił Gidlom, zajmując się zarówno prahistorią miejscowości jak i zabytkowymi obiektami – najstarszym kościółkiem oraz przedmiotami jego wyposażenia. Aktywność naukowo-badawcza Szukalskiego przyczyniła się do zebrania obszernego materiału o charakterze antropologiczno-lingwistyczno-archeologicznym.
Opis kontekstów historycznych
Stanisław Szukalski – Stach z Warty , syn Dionizego i Konstancji z Sadowskich urodził się w miejscowości Warta koło Sieradza. W wieku dziewięciu lat wraz z rodzicami przybył do Gidel, gdzie na ulicy Pławińskiej 18 zakupili dom z ogrodem. Szkołę powszechną Stanisław kończył w Gidlach, naukę kontynuował w Gimnazjum Fabianiego w Radomsku. Był bardzo utalentowany, bez trudu został studentem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie a jego prace były odznaczone licznymi nagrodami. W tym czasie jego rodzina wyemigrowała do Ameryki, sam Szukalski również opuścił Polskę w październiku 1939 roku. Mimo, że mieszkał tak daleko zachował do końca życia polskie obywatelstwo i przez wszystkie lata utrzymywał kontakt z Ojczyzną. W latach 60-tych ubiegłego wieku Szukalski nawiązał korespondencję ze swoimi przyjaciółmi z Gidel Wacławem i Czesławą Karpińskimi. Szukalski był zainteresowany prahistorią Gidel. W swych listach starał się udowodnić, że Gidle są jedną z najstarszych osad w Polsce, starszą nawet od Biskupina, natomiast rdzenna społeczność mieszkająca na tej ziemi od pokoleń, najstarsze rody gidelskie to potomkowie Atlantów. Szukalski uważał, że nazwa Gidle w języku Prasłowian oznaczała „ginęła gdzie leje” i była symbolem pamięci o potopie sprzed tysięcy lat. W swoich szkicach gidelskich autor pokazuje czasy pierwotne „przedhistoryczne”, a w nich topografię Gidel „z lotu ptaka”, rysunek głowy nosorożca według szkieletu czaszki wykopanej kiedyś w gidelskim ogrodzie Szukalskich oraz statuetkę Madonny Gidelskiej. Szukalski przesyła również projekt Muzeum w Gidlach, które określa jako „Przygarnia”. W 1987 roku Szukalski w wieku 94 lat ginie w tragicznym wypadku. Prochy rzeźbiarza i jego żony Joann Lee Donowan zostają przewiezione i rozsypane na Wyspie Wielkanocnej, w miejscu gdzie Stach z Warty szukał śladów polskości.
