Czas powstania
Fundacja Bractwo Bartne działa od roku 2015.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Bractwo Bartne działa na terenie Puszczy Augustowskiej od 2013 roku jako grupa nieformalna, a od 2015 jako fundacja, skupiając kilkanaście osób zaangażowanych w przywracanie bartnictwa w północno-wschodniej Polsce.
Swoje działania fundacja prowadzi niezależnie od projektów Lasów Państwowych, choć w pełnym porozumieniu z poszczególnymi Nadleśnictwami i innymi instytucjami, na których terenie zakładane są barcie i kłody bartne.
Ich motto to: Natura, Tradycja, Historia i w zasadzie w tych 3 prostych słowach zamyka się kwintesencja bartnictwa – działania na rzecz leśnych ekosystemów, kultywowanie tradycji poszanowania przyrody i życia w zgodzie z naturą oraz pamięć i przybliżanie historii naszych przodków.
Bractwo Bartne prowadzi warsztaty i zajęcia z bartnictwa, a także na zamówienie wykonuje narzędzia, barcie oraz kłody bartne.
Z szerokim działaniem fundacji można zapoznać się na stronie: http://bartnictwo.com
Opis kontekstów historycznych
Najlepiej opisanym przykładem organizacji bartnictwa są Kurpie i funkcjonujące tam Bractwa Bartne. Stało się tak dlatego, że do naszych czasów w XIX-wiecznych reprintach zachowały się 2 unikatowe zabytki polskiego prawodawstwa, a mianowicie Kodeksy prawa bartnego spisane przez starostę przasnyskiego w 1559 r. i przez Starostę łomżyńskiego w 1616 r.
Inne znane historyczne publikacje to Księgi sądów bartnych, obejmujące swoim zasięgiem ponad 120 lat spraw rozpatrywanych przez Sąd Bartny w Nowogrodzie Łomżyńskiem. Z tych dokumentów możemy dokładnie odtworzyć i poznać organizację bractwa, prawa i obowiązki jej członków, jak i ich relacje z osobami spoza bractwa. Co ciekawe, dowiadujemy się z nich też wiele na temat pracy przy barciach oraz o sposobie postrzegania przyrody przez ówczesnych bartników.
Obecnie Bractwo Bartne opiekuje się 30 barciami i kłodami bartnymi w Puszczy Augustowskiej, na terenie nadleśnictw: Głęboki Bród, Augustów, Szczebra oraz Płaska. Bractwo misję realizuje dzięki wiedzy i umiejętnościom zdobytym od ostatnich depozytariuszy tradycji bartniczych na Białorusi oraz od nielicznych osób z naszego kraju, które w swoich rodzinnych przekazach zachowały strzępy tradycji bartniczych.
Skarbnicą informacji są również źródła historyczne i zachowane zabytki bartnicze. W 2014 r. Bractwo zabezpieczyło ostatnią historyczną kłodę bartną w Puszczy Augustowskiej.
