Czas powstania
Początki historii maryjnego miejsca kultu sięgają XVII wieku.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Sanktuarium Matki Bożej Studzieniczańskiej mieści się w Studzienicznej, dziś osadzie leżącej w części administracyjnej Augustowa. W miejscowości istnieje również kościół parafialny Matki Bożej Szkaplerznej.
W XIX wieku Studzieniczna stała się jednym z ważniejszych ośrodków odpustowych w diecezji augustowskiej (sejneńskiej). Pątnicy gromadzili się przede wszystkim na odpust w Zielone Święta i św. Anny. Wierni przybywali nie tylko z pobliskich terenów, ale również wozami z dalszych okolic diecezji – już na kilka dni przed uroczystością.
Kościół w Studzienicznej został wpisany do rejestru zabytków w roku 1966, zaś cały zespół sakralny (wraz z kaplicą, dzwonnicą i dawnym cmentarzem przykościelnym) – w roku 1980. W sąsiedztwie sanktuarium położony jest też zabytkowy cmentarz parafialny z XIX w.
Podczas przedostatniej pielgrzymki do Polski w roku 1999 Studzieniczną odwiedził papież Jan Paweł II, na miejscu gdzie wysiadał ze statku na brzeg stoi jego pomnik.
Opis kontekstów historycznych
Wedle legendy w czasach pogańskich istniało na terenie Studzienicznej miejsce kultu, o czym miały świadczyć kilkusetletnie dęby.
Na początku XVIII wieku na jednej z wysepek jeziora Studzienicznego istniała pustelnia, w której zamieszkiwał mnich z wigierskiego klasztoru kamedułów. Pustelnia znajdowała się na miejscu „słynącego z cudów”, o czym podobno zaświadczała wizytacja dekanatu augustowskiego z 1700 roku. Po nim osiadł tam były oficer polskiego wojska Wincenty Murawski alias Morawski. Murawski był zielarzem i ponoć woda z wykopanej przez niego studni, miała uzdrawiające właściwości, w szczególności pomagała w chorobach oczu.
Na wyspie znajdowała się kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, początkowo obraz wisiał na dębie, a później w wybudowanej przez Murawskiego drewnianej kapliczce. W 1782 Murawski odbył pielgrzymkę do Rzymu, gdzie uzyskał prawo do czterech odpustów zupełnych rocznie, najważniejszy na Zesłanie Ducha Świętego, czyli w Zielone Świątki, 26 lipca na św. Anny, 16 maja na św. Nepomucena i 23 września na św. Tekli. Przywiózł też obrazy świętych, które umieścił w kaplicy.
Pod koniec XVIII wieku w odpustach w Studzienicznej brało udział ok. 500 osób. Według przybywających pielgrzymów woda ze studzienki przy kaplicy miała własności lecznicze. Nazwa miejscowości Studzieniczna wywodzi się od tej studni.
Obecnie stoi tam murowana kaplica, zbudowana w 1872 przez Ludwika Jeziorkowskiego, inżyniera kanału Augustowskiego. Fundamenty kaplicy oparte są na 64 dębowych palach wbitych w ziemię.
Pod koniec XIX wieku usypano groblę łączącą wysepkę ze stałym lądem. Uroczystości odpustowe odprawiane są w Studzienicznej do czasów obecnych, a jeszcze przed wojną odpust na Zielone Świątki trwał trzy dni.
