Czas powstania

1355 r.

Kościół wraz z dzwonnicą

Opis cech fizycznych wprowadzonego Gminnego Cudu Regionu

Kościół zalicza się do tzw. kościołów baryczkowskich, czyli świątyń wzniesionych jako pokuta króla Kazimierza Wielkiego za spowodowanie śmierci księdza Marcina Baryczki, wikarego katedry wawelskiej. Król miał rozkazać wrzucić kapłana do Wisły za to, że ten upominał władcę z powodu jego rozwiązłego życia. Jan Długosz wspomina sześć kościołów baryczkowskich: w Szydłowie, Stopnicy, Wiślicy, Sandomierzu, Kargowie i Zagościu.

Święty Władysław, popiersie znajdujące się w kościele

Niewiele jest w Polsce kościołów pod wezwaniem tego świętego. Kościół wybudowany w stylu gotyckim, ma dwie nawy. Posiada on wczesnobarokową kaplicą z początku XVIII w. Wzdłuż północnej ściany nawy jest dobudowana kaplica tzw. Literacka. Ołtarz główny szafowy, manierystyczny z gotyckimi rzeźbami Madonny z Dzieciątkiem i św. Piotrem i Pawłem.

Kościół położony jest na najwyższym punkcie miasta, obok południowo-wschodniego narożnika murów miejskich. Świątynia zbudowana jest głównie z cegły, obramienia okienne, gzymsy i cokoły z piaskowca miejscowego, natomiast portale z piaskowca pińczowskiego. Od zachodu znajdują się podwójny, ostrołukowy portal z XIV w., i drugi, okrągłołukowy, późnorenesansowy z XVII w.

Odtworzone dachy kościoła, na wzór tych z XVII w., są strzeliste. Pod kościołem nie było piwnic, tylko pod kaplicą północną znajduje się niewielki grobowiec. Doskonale zachowały się sklepienia gotyckie w zakrystii.

Obecna dzwonnica jest przebudowaną w XVIII w. basztą obronną, na co wskazują wąskie, prostokątne otwory strzelnicze i ślady wejścia na chodnik straży na murach obronnych.

Dzwonnica, dawna baszta obronna

Opis kontekstów historycznych

Pierwsza wzmianka o parafii pochodzi z 1326 r. Początkowo znajdował się tu drewniany kościół. Jan Długosz w opisie uposażenia kościołów i klasztorów diecezji krakowskiej z XV w. podał, że król lokując miasto ufundował kościół św. Władysława. W 1355 r. ukończono budowę kościoła – co roku obchodzi się pamiątkę tego wydarzenia 27 czerwca.

Widok na kościół wraz z fragmentem murów miejsckich

Kościół powstał z cegły, co było wyjątkiem w tych czasach, gdyż budynki wtedy wznoszono głównie z miejscowego wapienia. Świątynia wzniesiona była na planie prostokąta z wielobocznym prezbiterium. W sąsiadującej z prezbiterium zakrystii znajdują się oryginalne gotyckie sklepienie żebrowe. W renesansie do nawy głównej dobudowano nawę boczną ze sklepieniem kolebkowym.

Widok na prezbiterium kościoła
Prezbiterium
Ślepy portal

Kościół przez wieki ulegał zmianom. Na przełomie XVI i XVII w. kościół powiększono o kaplicę północną i kruchtę zachodnią. Po pożarze z 1630 r. świątynię odbudowano, jednak pierwotny wygląd przywrócono jedynie w prezbiterium. Fara była restaurowana również w XIX w. i w latach 1930-1931. Podczas działań wojennych kościół został spalony, lecz odbudowano go w latach 1945-1948. Później prowadzono liczne prace konserwatorskie i remontowe.

Przy kościele znajdowała się murowana gotycka tzw. Wikarówka, lecz została zniszczona.

Rzeźby na placu kościelnym

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj