Czas powstania: XIV/XV w.
Opis kontekstów historycznych:
Wieś Łutowiec będąca dziś częścią gminy Niegowa, jest miejscowością o której pierwsza źródłowa wzmianka pochodzi z końca XIV w. Prawdopodobnie już wtedy funkcjonował w niej obiekt obronny. We współczesnym pejzażu wsi zauważyć można charakterystyczny element, którym jest wapienny ostaniec, będący pozostałością owej średniowiecznej strażnicy obronnej. Istnieje wiele niejasności, co do historii strażnicy oraz jej pierwotnego kształtu. Znaczna cześć naukowców skłania się ku tezie, iż był to obiekt pomocniczy dla pobliskiego zamku w Bobolicach. W niewielkiej odległości, nie większej niż 5 km od większych zamków, budowano mniejsze fortyfikacje, których zadaniem było wsparcie głównej warowni. System taki upowszechnił na Wyżynie Krakowsko – Częstochowskiej Kazimierz Wielki. Druga część naukowców uważa, iż był to obiekt będący częścią systemu fortyfikacji zbudowanych pod koniec XIV w. przez księcia Władysława Opolczyka, przygotowującego się do konfrontacji z Władysławem Jagiełłą. Od 1408 roku miejscowość była w posiadaniu rodu Koziegłowskich.
Prawdopodobnie obiekt obronny w Łutowcu składał się z dwóch części. Główną elementem strażnicy była murowana wieża, do której załoga dostawała się przy pomocy drabin. Drugą częścią fortyfikacji były najprawdopodobniej drewniane zabudowania, otoczone ziemnym wałem i fosą. Świadczyć o tym może ukształtowanie terenu oraz nikłe pozostałości wapiennych murów. Sama warownia funkcjonowała krótko.
Przypuszczalnie w XV w. strażnica została opuszczona i z biegiem czasu popadła w ruinę. Do czasów dzisiejszych pozostał, umieszczony na 20 metrowym ostańcu niewielki kawałek muru z wapiennego kamienia, o długości około 4,5 metra, będący częścią strażnicy. Zachowany fragment muru świadczy, że budowla zajmowała całą powierzchnię skały. Cały teren strażnicy przylega do dzisiejszych zabudowań wiejskich i na przestrzeni lat uległ dewastacji. Prawdopodobnie ciosy kamienne zostały wykorzystane do budowy pobliskich domów.
W latach 60. w pobliżu pozostałości warowni prowadzone były badania archeologiczne. Strażnica wpisana jest do Rejestru Zabytów.
Województwo: śląskie
Gmina: Niegowa, powiat myszkowski