Czas powstania
1887-1889
Opis cech fizycznych wprowadzonego Gminnego Cudu Regionu
Synagoga w Oleśnie – nieistniejąca obecnie synagoga, która znajdowała się w Oleśnie, przy obecnej ulicy Wielkie Przedmieście.
Wybudowano ją z cegły, w stylu mauretańskim, z elementami neoromańskimi i neogotyckimi. Korpus główny założono na planie prostokąta. Część frontowa, którą wieńczyły pseudowieże była nieco szersza. Zwieńczono je trzema cebulastymi kopułami, gdzie na głównej osi frontu była największa i umieszczona z pseudoromańskim tamburem.
Od strony wschodniej budynku znajdowała się węższa od korpusu głównego część prostokątna, z niewielką trójboczną apsydą, zwieńczoną glorietą z mauretańską kopułką.
Wnętrze synagogi posiadało wystrój w stylu neogotycko-neoromański. Główna sala modlitewna otoczona była z trzech stron galeriami dla kobiet, wspartymi na mauretańskich kolumnach. Obramowanie Aron ha-kodesz oraz płytkie wnęki na ścianach uzyskały kształt łuku podkowiastego. Ściany były zdobione malowidłami o motywie geometrycznym.
Opis kontekstów historycznych
Pierwszą synagogę w Oleśnie zbudowano w 1814 roku według planów mistrza murarskiego Antoniego Winklera oraz mistrza ciesielskiego Pantscha. Była drewniana i znajdowała się zaraz obok cmentarza żydowskiego, pierwotnie poza dawnymi murami miejskimi. Doszczętnie spłonęła po uderzeniu pioruna w 1887 roku. Następnie, w latach 1887-1889 powstałą murowana żydowska świątynia. Prawdopodobnie zaprojektował ją ówczesny przewodniczący gminy żydowskiej w Oleśnie, Siegfried Schlesinger.
Podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 roku, bojówki hitlerowskie spaliły synagogę.
Do dnia dzisiejszego zachował się jeden, cudem uratowany zwój Tory, który obecnie znajduje się w synagodze w Manili.
Dane identyfikacyjne
Województwo: opolskie
Gmina: Olesno