Obiekt wpisany do rejestru zabytków w 2008 r. pod numerem A-276
To szczególny budynek w Pysznicy. „Świadek” wielu wydarzeń historycznych tej miejscowości.
Budynek o długości 14 m i szerokości 17 m wybudowany został w 1909 roku za probostwa ks. Ignacego Pyzika. W okresie międzywojennym (przed 1937 r.) plebania została rozbudowana o kuchnię wraz ze spiżarnią i wówczas przyjęła obecny kształt litery L, przy czym pierwotny układ starszej części budynku nie uległ zmianie i pozostał na planie podkowy z dwoma bocznymi skrzydłami wysuniętymi od frontu.
Budynek plebanii jest murowany obustronnie tynkowany. Wnętrze jest wielotraktowe, wielodzielne, niesymetryczne. W części zachodniej obszerna, reprezentacyjna jadalnia z niepowtarzalnym malowidłem. W pięciu pokojach zabytkowe piece kaflowe. Dach kryty dachówką ceramiczną zakładkową. Dekoracja malarska w jadalni utrzymana w stylu neobarokowym z elementami o cechach modernistycznych. Dekoracja ma charakter iluzjonistyczny, złożona z motywów ornamentalnych umieszczonych na jednolitym tle w kolorze jasnobeżowym.
Plebania w Pysznicy jest jednym z niewielu tego typu obiektów w regionie. Pomimo rozbudowy w okresie międzywojennym budowla nie zatraciła swego pierwotnego charakteru. wysoko oceniona została dekoracja malarska pokrywająca ściany jadalni zarówno pod względem wartości artystycznych, jak również w wymiarze regionalnym (jest to jedyna znana dotychczas realizacja malarza z Rozwadowa nazwiskiem Ciołkarz). Dzięki staraniom ks. proboszcza Jana Kłaka z roku na rok ten zabytkowy obiekt odzyskuje swój dawny blask. Odnowiono pokrycie dachowe i strop, wykonano odwodnienie, zamontowano okna, pomalowano elewację. Kolejne prace kontynuuje od 2021 r. nowy ks. proboszcz Andrzej Maczuga, aby zabytkowa plebania mogła służyć kolejnym pokoleniom.
Opis historyczny: Plebanię w Pysznicy wybudowano z inicjatywy proboszcza ks. Tomasza Grodeckiego, a po jego nagłej śmierci została dokończona przez ks. Ignacego Pyzika
Zdaniem konserwatora zabytków Dominika Komady, stara plebania w Pysznicy to jeden z najcenniejszych przykładów architektury neobarokowej w powiecie stalowowolskim.
Od połowy lat 90. ubiegłego wieku plebania nie była użytkowana. Jej stan techniczny z roku na rok pogarszał się. W fatalnym stanie był dach, który przeciekał i groził zawaleniem, dlatego ks. Jan Kłak, proboszcz parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Pysznicy zdecydował się na ratowanie zabytkowego obiektu.
Województwo: Podkarpackie
Gmina: Pysznica