Tradycyjna architektura Sławkowa

    Podobne obiekty, wydarzenia

    Kaplica trzech osób w Zagaciu

    Czas powstania: 1895 Opis cech fizycznych: Kaplica zadaszona w barwach...

    Kościół śś. Piotra i Pawła w Bolechowicach

    Czas powstania: pierwotny kościół istniał już w latach 1325-1327 Opis...

    Pałac Radziwiłłów w Balicach

    Czas powstania: obecny pałac jest wynikiem przebudowy w latach...

    Figura św. Jana Nepomucena w Aleksandrowicach

    Czas powstania: 1755 Opis cech fizycznych: Figura przydrożna św. Jana...

    Kaplica Jerozolimska w Przegini Narodowej

    Czas powstania: 1990-1991 Opis cech fizycznych: W pięknej, leśnej scenerii...

    Udostępnij

    Czas powstania: obiekty zachowane XVIII – XIX w

    Opis kontekstów historycznych:

    Sławków jest miastem Zagłębia Dąbrowskiego, regionu będącego częścią województwa śląskiego, w którym zachowało się najwięcej przykładów dawnej tradycyjnej architektury murowanej oraz drewnianej. Tej ostatniej kilka reprezentatywnych budynków. Typowym elementem architektury tego regionu były, spotykane także w innych starych miastach i miasteczkach zachodniej małopolski, domy z podcieniami. Do dzisiaj przy rynku zachowały się trzy budynki tego typu.

    Austeria na rynku w Sławkowie, fot. Bartosz Gawlik

    Najbardziej rozpoznawalnym i będącym jednocześnie symbolem miasta obiektem, jest znajdująca u wylotu z Rynku karczma Austeria, zwana także „Pierwochą”. W założeniu była to karczma o wysokim standardzie z możliwością noclegu.  Ten drewniany parterowy budynek, wzniesiony został na niskim podmurowaniu. Ściany w przeszłości były bielone. Elewacja frontowa, od strony Rynku jest pięcioosiowa. Frontowa część budynku przykryta jest dachem polskim łamanym. Obiekt w swej historii był kilkukrotnie przebudowywany. Data jaka znajdująca się na belce 1781 (lub 1701), najprawdopodobniej odnosi się do remontu, bądź częściowej przebudowy obiektu. Na południowej pierzei rynku, znajduje się kolejny zabytkowy budynek z charakterystycznymi podcieniami. Sąsiaduje on z murowanym budynkiem krytym gontem, w którym ma swoją siedzibę Centrum Edukacji Ekologicznej i Kulturowej Miejskiego Ośrodka Kultury. Inny budynek z charakterystycznymi kamiennymi podcieniami spotkać można na przyległej do Małego Rynku ulicy Biskupiej.

    Rynek w Sławkowie lata 1918-1939, zasoby Narodowego Archiwum Cyfrowego

    Ratusz będący siedzibą władz miejskich, pierwotnie wzniesiony został z drewna pod koniec XVIII wieku. Niestety kilka pożarów miasta spowodowało, że znaczna część obiektów nie przetrwała do naszych czasów, również miejski ratusz. Pożary trawiły miasto m.in. w latach 1498, 1600, 1782 i 1919. Na miejscu spalonego drewnianego ratusza, w roku 1905 postawiono nowy, murowany budynek, który dumnie pełni tę rolę po dzień dzisiejszy. Warto wspomnieć, stojący poza obrębem historycznego centrum zespół budynków gospodarczych. Sławkowskie stodoły, kiedyś wykonane z ciosanego kamienia i drewna, kryte słomianą strzechą, dziś w dużej mierze murowane. Również one nie oparły się niszczycielskiej sile żywiołu, dlatego do naszych czasów nie zachowały się w pierwotnej formie. W pobliżu rynku wśród architektury malowniczych uliczek, do dnia dzisiejszego przetrwało jednak kilka domów drewnianych wykonanych w technice zrębowej.

    Województwo: śląskie

    Gmina: Sławków, powiat będziński, region Zagłębie Dąbrowskie

    lokalizacja w terenie: Rynek i jego okolice

    Poprzedni artykuł
    Następny artykuł