Rodzina Tarnowskich z Chorzelowa

    Podobne obiekty, wydarzenia

    Kaplica trzech osób w Zagaciu

    Czas powstania: 1895 Opis cech fizycznych: Kaplica zadaszona w barwach...

    Kościół śś. Piotra i Pawła w Bolechowicach

    Czas powstania: pierwotny kościół istniał już w latach 1325-1327 Opis...

    Pałac Radziwiłłów w Balicach

    Czas powstania: obecny pałac jest wynikiem przebudowy w latach...

    Figura św. Jana Nepomucena w Aleksandrowicach

    Czas powstania: 1755 Opis cech fizycznych: Figura przydrożna św. Jana...

    Kaplica Jerozolimska w Przegini Narodowej

    Czas powstania: 1990-1991 Opis cech fizycznych: W pięknej, leśnej scenerii...

    Udostępnij

    XIX w.

    W 1814 r. właścicielem wsi Chorzelów został hr. Michał Tarnowski, założyciel chorzelowskiej linii rodu Tarnowskich i od tego czasu do 1944 r. majątek chorzelowski pozostawał w rękach Tarnowskich. Dwór był ważnym ośrodkiem gospodarczym, oświatowym i kulturalnym. Wprowadzał nowości w rolnictwie i hodowli, propagował postęp techniczny, edukował miejscową ludność, pielęgnował tradycje. Oto kilka osób z rodu Tarnowskich związanych z tą miejscowoscią:

    Jan Józef Tarnowski herbu Leliwa -poseł do Sejmu Krajowego Galicji II i III kadencji (1867–1876), hrabia, właściciel dóbr Chorzelów, był synem Michała Tarnowskiego. Pasjonował się hodowlą koni pełnej krwi, zakładając w 1850 własną stadninę. Staraniem rodziny Tarnowskich w 1854 r. nastąpiła także restytucja parafii rzymskokatolickiej w Chorzelowie

    W 1863 w czasie powstania styczniowego stworzył hr. Tarnowski wspólnie z żoną w swoim majątku stworzył jeden z najsilniejszych ośrodków wsparcia powstańców, m.in. zorganizował i wyposażył oddział, a ponadto Jan Józef Tarnowski był naczelnikiem Wydziału Broni, Amunicji i Efektów Wydziału Rządu Narodowego w Galicji. Podczas powstania w bitwie pod Komorowem zginęli hr. Julian Tarnowski i niektórzy towarzyszący mu mieszkańcy Chorzelowa i okolic.

    Staraniem Tarnowskich w 1887 roku oddano do użytku linię kolejową ze stacją zbudowaną w 1893 r. i bocznicą towarową. Wielkim wydarzeniem była budowa w latach 1900-1907 z udziałem Tarnowskich nowego murowanego kościoła pw. Wszystkich Świętych. W 1913 r., przy pomocy hr. Jana Tarnowskiego, zakończono budowę nowej szkoły, a stara drewniana z XIX w. została przeznaczona na cele społeczne. W okresie międzywojennym wieś systematycznie się odradzała. Wielu mieszkańców było zatrudnionych w majątku Tarnowskich, m.in. w tartaku, młynie i gorzelni. Hodowla koni rasowych w gospodarstwie Tarnowskich zyskała europejską sławę dzięki znakomitym startom konia „Przedświt” na torach wyścigowych.

    W czasie okupacji hitlerowskiej, mimo groźby surowych represji, wielu chorzelowian z Tarnowskimi na czele należało do konspiracyjnych organizacji, głównie ZWZ-AK.

    Nowy ustrój państwa po II wojnie światowej wygonił z Chorzelowa zasłużoną rodzinę Tarnowskich. W upaństwowionym  majątku utworzono Zakład Rolny, a w 1951 r. Zakład Doświadczalny- jednostkę Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach.

    Rodzina Tarnowskich w jakiś sposób obecna jest i dziś w Chorzelowie. Od wschodu chorzelowskiego kościoła wysunięte jest wejście do krypty rodziny Tarnowskich z nadprożem kamiennym z 1564 roku, z herbem Leliwa pośrodku i napisem “COGITA AETERNITATEM”.

    Województwo: podkarpackie

    Gmina: Mielec-wiejska