Przecławski kompleks zamkowo-parkowy

    Podobne obiekty, wydarzenia

    Kaplica trzech osób w Zagaciu

    Czas powstania: 1895 Opis cech fizycznych: Kaplica zadaszona w barwach...

    Kościół śś. Piotra i Pawła w Bolechowicach

    Czas powstania: pierwotny kościół istniał już w latach 1325-1327 Opis...

    Pałac Radziwiłłów w Balicach

    Czas powstania: obecny pałac jest wynikiem przebudowy w latach...

    Figura św. Jana Nepomucena w Aleksandrowicach

    Czas powstania: 1755 Opis cech fizycznych: Figura przydrożna św. Jana...

    Kaplica Jerozolimska w Przegini Narodowej

    Czas powstania: 1990-1991 Opis cech fizycznych: W pięknej, leśnej scenerii...

    Udostępnij

    I poł. XVI wieku, park założono w wieku XVII.

    Mimo przebudowy najstarsza część zamku zachowała renesansowy charakter z charakterystycznym murem attykowym w zwieńczeniu. Wzbogaciły go formy neoromańskie i neogotyckie, które nadały budowli romantyczny wygląd. W otoczeniu zamku znajduje się przepiękny 10 hektarowy ogród w stylu angielskim, który, mimo znaczących strat w drzewostanie, zachował walory krajobrazowe. Od północy i północnego zachodu wzgórze zamkowe okrąża koryto strumienia Słowik, płynącego głębokim jarem. Od zachodu i wschodu zachowały się resztki fosy, dziś już suchej. Od zachodu przed elewacją frontową zamku znajduje się podjazd z dużym owalnym gazonem. Prowadzi do niego długa aleja dojazdowa.

    Przecławski kompleks zamkowo-parkowy to jedno z najcenniejszych miejsc zabytkowych regionu mieleckiego i Podkarpacia. W opinii Henryka Sienkiewicza (gościł w Przecławiu w 1903 roku) to klejnot pośród zachowanych zamków dawnej Rzeczypospolitej, kiedyś ukryty w zieleni lasów Puszczy Sandomierskiej. Przecławska rezydencja została wzniesiona w XVI w. przez Ligęzów jako murowany dwór obronny i stanęła opodal średniowiecznego drewnianego zameczku myśliwskiego. Kolejni właściciele rozbudowali zamek w stylu renesansowym, jednocześnie umacniając ufortyfikowanie siedziby. Mimo to został zdobyty i splądrowany w czasach potopu przez wojska szwedzkie. W XVII w. zamek przeszedł w ręce Reyów – potomków Mikołaja Reja z Nagłowic i odtąd 9 pokoleń Reyów mieszkało tutaj kolejno aż do 1944 roku. W XIX w. rezydencję przekomponowano w budowlę łączącą cechy odrodzenia z elementami neorenesansowymi i neogotyckimi. We wnętrzach przechowywano cenne kolekcje i zbiory, a także rodzinne pamiątki, m.in. po ojcu polskiej literatury. W latach 1945-1970 zamek aż trzykrotnie trawiły pożary. Użytkowany jako magazyn zboża, popadał w ruinę. Uratował go remont i konserwacja przeprowadzona w latach 1975-1988 oraz zmiana sposobu użytkowania. Od roku 2005 zamek pozostaje w rękach prywatnych.

    W otoczeniu zamku, na zboczach malowniczego wzgórza opadającego z trzech stron ku dolinie Wisłoki, rozplanowano geometryczny ogród kwaterowy. Data jego powstania i twórca nie są znani. W XVII wieku projektowaniem przecławskiego ogrodu zajmował się Tylman z Gameren. Mimo że projekt nie doczekał się realizacji, jest to jedyny ogród na terenie Podkarpacia projektowany przez tego znakomitego architekta. Szczegółowy układ ogrodu włoskiego nie jest dziś znany. W wieku XIX wraz z rozbudową zamku przekomponowano go w stylu angielskim, znacznie też powiększając. Gęste zadrzewienie skupia się wokół granic ogrodu. W centrum założenia znajdują się rozległe łąki śródleśne. Zachowany do dziś starodrzew naturalnego pochodzenia składa się z gatunków krajowych drzew liściastych. Obecnie występują tam głównie lipy drobno- i szerokolistne, graby pospolite, jesiony wyniosłe i zwyczajne, klon jawor, robinia akacjowa, czereśnia ptasia, dereń jadalny, kasztanowiec biały, wiąz polny. Pierwotnie lista gatunków drzew, w tym gatunków pochodzenia obcego, była dłuższa. Wiele z nich usunięto w drugiej połowie XX wieku, m.in. okazały tulipanowiec amerykański.

    Obecnie zamek znajduje się w rękach prywatnych, ale zarówno wnętrza, jak i park są dostępne do zwiedzania.

    Województwo: podkarpackie

    Gmina: Przecław