Czas powstania
1926 r.
Opis cech fizycznych wprowadzonego Gminnego Cudu Regionu
Pałac wybudowano pierwotnie na rzucie prostokąta, dodając później po obu stronach jednokondygnacyjne przybudówki. Obecnie budynek jest dwukondygnacyjny i dziewięcioosiowy. Dach jest płaski, z attyką. Pośrodku elewacji głównej usytuowano ganek filarowy. W latach 60. XX w. dokonano zmiany konstrukcji dachu pałacu przez zabudowanie tarasów znajdujących się na skrzydłach budynku. Zachował się układ pomieszczeń na parterze z holem wejściowym i schodami na piętro z antresolą.
Opis kontekstów historycznych
Chorzenice są niedużą wioską, położoną kilka kilometrów na północ od Częstochowy, przy starej drodze prowadzącej do Radomska. Nazwa osady po raz pierwszy pojawia się w źródłach historycznych pochodzących z XIV wieku. Troszkę później, tutaj wzniesiono tak zwany stary dwór. Stary dwór zbudowany został przed rokiem 1655 na wzór podobnego, lecz starszego „zameczku” w Działoszynie. Jest to częściowo podpiwniczony, dwukondygnacyjny budynek zbudowany na planie prostokąta o wymiarach. Budynek ten posiada, za wyjątkiem partii środkowej, jednotraktowy układ wnętrz na wszystkich kondygnacjach. Na parterze, w części centralnej znajduje się reprezentacyjna sień z kominkiem. Z sieni prowadzi na piętro klatka schodowa. O obronnych walorach tego dworu, świadczą grube mury, które w części parterowej mają około 1,2 metra, a na piętrze już tylko 0,9 metra. Budynek pierwotnie stał wśród mokradeł i bagien oraz posiadał ograniczoną liczbę otworów wejściowych. Jest to przykład typowo wiejskiej siedziby szlacheckiej. Dwór w wieku XIX przestał pełnić funkcję mieszkalne, a przemianowany on został na magazyn. Zamurowano wówczas niektóre okna, a także go częściowo przebudowano. Późniejsze losy Chorzenic, toczą się w cieniu sąsiednich Kłomnic i parafialnego Borowna. W XVIII stuleciu właścicielami tejże wsi byli Jackowscy, a w wieku XIX Raciborscy. Na początku XX stulecia dobra te nabyli kuzyni Reszke Jan i Edward. Obydwaj wówczas kończyli, obfitujące w niebywałe sukcesy, kariery śpiewaków operowych, a zarobione pieniądze inwestowali w majątki ziemskie.
Właścicielką Chorzenic, po śmierci ojca Edwarda oraz wuja Jana, została Janina Reszke. W 1922 roku wyszła ona za mąż za pułkownika Adama Nieniewskiego. Nowy dziedzic Chorzenic urodził się w Wielkopolsce, jego matka była wnuczką samego Józefa Wybickiego. Nieniewski zrobił karierę najpierw w wojsku austro-węgierskim, a później w odrodzonym Wojsku Polskim. Pełnił on m.in. funkcję szefa sztabu generała Józefa Hallera, odznaczył się też w sposób znaczny w wojnie z bolszewikami. Po zamachu majowym pułkownik Nieniewski przeszedł do rezerwy. Pod koniec lat 30. ubiegłego wieku, wybudował w Chorzenicach nowoczesny pałac, który zaopatrzył w instalację elektryczną, wodno-kanalizacyjną i centralne ogrzewanie. Pałac w Chorzenicach wymurowano pierwotnie na rzucie prostokąta, dodając później po obu stronach jednokondygnacyjne przybudówki. Poza tym ufundował on kaplicę, dziękczynną, by w ten sposób uczcić narodziny córki Haliny.
W trakcie II wojny światowej, Niemcy urządzili w pałacu posterunek żandarmerii, który stał się miejscem kaźni wielu Polaków. Po wojnie obiekt te został zaadaptowany na Dom Dziecka.
W chwili obecnej podczas wielu świąt patriotycznych, odbywają się tutaj spotkania kombatantów z młodzieżą, by licznymi opowieściami uczcić te osoby, które we wspomnianym pałacu stracili swoje życie z rąk okupanta. Składane są tutaj także wiązanki dla tych, którzy w tych ciężkich latach terroru zostali straceni. W święto 1 listopada, okoliczni mieszkańcy zapalają tu symboliczne znicze, pamiętając o niemych bohaterach naszego narodu. W dobie współczesnej budynek ten jest także wykorzystywany przez amatorskie grupy aktorskie na liczne przedstawienia dla mieszkańców tej wsi.
Dane identyfikacyjne
Województwo: śląskie
Gmina: Kłomnice