W samym centrum rynku Środy Śląskiej znajduje się pomnik Rolanda. Statua upamiętniająca średniowiecznego rycerza pojawiła się na średzkim rynku w 1913 roku.
Roland jest głównym bohaterem ,, Pieśni o Rolandzie” (fr. ,,La Chanson de Roland”) – najstarszego i jednocześnie najbardziej rozpowszechnionego eposu rycerskiego (jego powstanie datuje się na XI wiek). Według ,, Pieśni o Rolandzie” walczył on legendarnym mieczem – Durandalem. Pomnik w Środzie Śląskiej wystawiono w setną rocznicę napoleońskiej bitwy pod Lipskiem.