Lato z Muzami to wydarzenie łączące różne dziedziny sztuki. Jego trzonem jest festiwal filmowy, na którym prezentowane są najnowsze trendy filmowe oraz klasyczne dzieła wielkich mistrzów. Projekcjom towarzyszą spotkania z aktorami i twórcami prezentowanych filmów. Co roku przyznawana jest również specjalna honorowa nagroda, Laur Cisowy, dla wybitnego polskiego reżysera za całokształt dokonań artystycznych. Integralną częścią programu festiwalu jest konkurs Filmowa Młoda Polska, w trakcie którego prezentowane jest kilkanaście najnowszych krótkometrażowych filmów fabularnych, a profesjonalne jury przyznaje nagrodę Grand Prix.
Od 1998 r. festiwalowi towarzyszy Plener Malarski, podczas którego artyści z kraju i zagranicy uwieczniają pejzaże Nowogardu i okolic. Zwieńczeniem pleneru jest wernisaż i wystawa prac.
W trakcie Lata z Muzami odbywają się także koncerty, wernisaże, występy kabaretowe oraz spotkania z reżyserami, aktorami, krytykami, dziennikarzami i artystami z różnych dziedzin sztuki.
W lipcu 1997 r. Nowogardzki Dom Kultury po raz pierwszy „gościł” Szczecińskie Lato Filmowe – szeroko znaną ogólnopolską imprezę z ogromnymi tradycjami. Jej pomysłodawca i dyrektor Doland Paszkiewicz – znawca i entuzjasta kina oraz ówczesna dyrektor Nowogardzkiego Domu Kultury Marianna Mielewczyk zadbali, aby repertuar był obszerny i zróżnicowany. Obok filmów dokumentalnych i komedii można było obejrzeć najnowsze produkcje światowej kinematografii, a nawet filmy propagandowe z okresu PRL-u. W kolejnych trzech edycjach SLF promowano również polską twórczość filmową, a w Nowogardzie gościli m.in. Jacek Bromski, Ewa Gawryluk i Jan Wieczorkowski.
W 2000 roku organizatorzy z Nowogardu, z dyrektor NDK Mirosławą Przybyłek na czele, podjęli się samodzielnej organizacji festiwalu i nadali mu wariantowy charakter, łącząc w harmonijną całość film, muzykę i malarstwo. Wtedy też powstała oficjalna nazwa wydarzenia: Międzynarodowy Festiwal Filmu Muzyki Malarstwa. W programie V MFFMM znalazły się m. in.: przegląd filmów niemieckich, filmy fabularne i dokumentalne poświęcone twórczości muzycznej i malarskiej, prezentacje i dyskusje prowadzone przez krytyków i twórców, Sylwetka Wielkiego Polskiego Reżysera – przegląd najważniejszych filmów Janusza Morgensterna, premierowe filmy prezentowane przez dystrybutorów, Konkurs o Złoty i Srebrny „Laur Cisowy 2001” – nagrody przyznane przez publiczność dla najciekawszych dwóch filmów festiwalu, IV Międzynarodowy Plener Malarski, plenerowe koncerty muzyki jazzowej i filmowej oraz spektakle teatralne i kabaretowe z udziałem znanych zespołów i wykonawców, warsztaty filmowe dla młodzieży z Polski i Niemiec, seminarium gospodarcze w Kulicach.
Niektóre z pozycji kontynuowane są do dziś, takie jak: Plener Malarski (od 1998), plenerowe koncerty i widowiska teatralne, warsztaty artystyczne dla młodzieży oraz Nagroda za Wybitne Osiągnięcia Reżyserskie.
W 2001 roku do oficjalnej nazwy dołączyła bardziej artystyczna – „Lato z Muzami”, a kolejne edycje poszerzyły znacząco ofertę warsztatową dla młodzieży. W 2002 roku po raz pierwszy młodzi artyści zgłębiali tajniki sztuki malarskiej pod okiem profesjonalistów z Polski i Niemiec. W czasie festiwalu odbywały się również warsztaty filmowe, w których udział wzięła młodzież z Polski i z Niemiec, a wykładowcami byli specjaliści z Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi. W 2003 roku do programu festiwalu weszły na stałe warsztaty teatralne zakończone widowiskiem plenerowym. Dwa lata później młodzież kształciła się na zajęciach filmowych, teatralnych, malarskich, fotograficznych, teatru tańca, nauki gry na instrumentach, a w 2006 roku, podczas jubileuszowej X edycji Lata z Muzami oferta warsztatowa obejmowała: malarstwo, film, fotografię, teatr tańca, wokal oraz teatr ognia i w tej formule wpisała się na stałe w program festiwalu.
Od 2011 roku organizacją Lata z Muzami zajęła się nowa dyrektor Nowogardzkiego Domu Kultury, Aneta Drążewska, która w 2013 roku powierzyła stanowisko dyrektora artystycznego festiwalu Krzysztofowi Spórowi – dziennikarzowi zajmującemu się szeroko pojętą tematyką filmową i medialną, promotorowi i animatorowi kultury filmowej, jurorowi krajowych i międzynarodowych festiwali filmowych. Tu nastąpił przełom – sukcesywnie odwiedza nas coraz więcej gości związanych ze światem filmu, odbywa się coraz więcej spotkań, prelekcji. Budujące jest to, że z roku na rok coraz więcej widzów uczestniczy w Lecie z Muzami (w roku 2019 liczba przekroczyła 12 tys.).
Punktem kulminacyjnym festiwalu jest coroczne honorowanie wybitnego polskiego reżysera, nagrodą za wybitne osiągnięcia reżyserskie. Tą nagrodą jest Honorowy Laur Cisowy, wręczany reżyserom od roku 2001 r.
Reżyserzy uhonorowani Nagrodą Honorowy Laur Cisowy za wybitne osiągnięcia reżyserskie:
W Lecie z Muzami brali również udział znani i cenieni aktorzy, m.in.: Artur Barciś, Roman Kłosowski, Zbigniew Zapasiewicz, Henryk Machalica, Ewa Dałkowska, Jan Nowicki, Zbigniew Buczkowski, Leon Niemczyk, Witold Pyrkosz, Wojciech Mecwaldowski, Marek Seweryn, Adam Woronowicz, Paweł Domagała, Cezary Pazura, Gabriela Muskała, Zbigniew Zamachowski, Jowita Budnik, Wojciech Solarz, Sonia Bohosiewicz, Olgierd Łukaszewicz.
Od 2014 roku bardzo ważnym wydarzeniem festiwalu jest konkurs Filmowa Młoda Polska, początkowo organizowany przy współpracy ze Stowarzyszeniem Filmforum. Konkurs prezentuje dokonania w dziedzinie krótkometrażowych polskich filmów fabularnych, których twórcy mierzą się o nagrodę Grand Prix.
Przez kolejne lata ewaluowała forma, ale nie treści festiwalu. Lato z Muzami było i jest wspólną pracą ludzi sztuki – profesjonalistów i amatorów, którzy poprzez wspólne działania promują działalność artystyczną polskich twórców, młodych talentów, jak również nasze województwo na arenie ogólnopolskiej i międzynarodowej.
2001 – Janusz Morgenstern
2002 – Andrzej Barański
2003 – Janusz Majewski
2004 – Sylwester Chęciński
2005 – Stanisław Różewicz
2006 – Marek Piwowski
2007 – Agnieszka Holland
2008 – Krzysztof Zanussi
2009 – Wojciech Wójcik
2010 – Wojciech Marczewski
2011 – Filip Bajon
2012 – Dorota Kędzierzawska
2013 – Jerzy Domaradzki
2014 – Wojtek Smarzowski
2015 – Janusz Zaorski
2016 – Marek Koterski
2017 – Piotr Dumała
2018 – Joanna Kos – Krauze, Krzysztof Krauze
2019 – Jan Jakub Kolski
2021 – Mariusz Wilczyński
Źródło: Nowogardzki Dom Kultury, www.festiwal.ndk.pl
Województwo: zachodniopomorskie
Gmina:Nowogard
