Pochodzą z XIV wieku. Niegdyś otaczały całe miasto. Obecnie zachowany jest tylko jeden odcinek po południowo-zachodniej stronie miasta. Jest to mur z otoczaków granitowych oraz cegły o wysokości około 3,00m i zmiennej grubości wynoszącej od 1,00 do 1,5m, ze śladami licznych przemurowań. W murze na wprost wylotów dawnych ulic znajdują się wykute jeszcze w XIX wieku przejścia, a na szerokości kwartału przyrynkowego usytuowanych jest 7 półkolistych prześwitów wykutych w 1973 roku. Korona murów zabezpieczona jest betonową czapą. Po zewnętrznej stronie muru biegnie aleja spacerowa obsadzona drzewami.
Budowę obwarowań złożonych z wałów ziemnych i fos rozpoczęli mieszczanie już w końcu XIII wieku. Około połowy XIV stulecia rozpoczęto wznoszenie pierścienia murów, którymi otoczono cały teren miasta. W dolnej partii wzniesiono je z kamieni granitowych, w górnej z cegły ceramicznej. Wysokość murów wynosiło około 6,00m. Prace prowadzone były w ciągu XIV i XV wieku. W murach na osiach wylotów głównej ulicy podłużnej usytuowano 2 bramy; Stargardzką od południa i Gryficką od północy. Bramy zbudowane były najprawdopodobniej z cegły w formie prostokątnych w rzucie budowli z przejazdami bramnymi w przyziemiu, zamykanymi od strony zewnętrznej bronami. Ponadto w pierścieniu murów usytuowano 3 furty; jedną przy Bramie Gryfickiej, dwie pozostałe w zachodnim i wschodnim odcinku murów. Furty zamknięte były masywnymi wrotami. Pierwsza służyła głównie właścicielom miasta, druga i trzecia rybakom oraz do czerpania wody w razie pożaru. Pierścień murów wzmocniony był dodatkowo kilkunastoma /od 10-14/ prostokątnymi półbasztami i być może pełnymi basztami kolistymi. Zwieńczenie murów jest nieznane. Po ich zewnętrznej stronie biegła fosa zasilana wodami z obu jezior, a dalej usypane były wały ziemne. Przy bramach nad fosami przerzucone były groble i drewniane mosty.
W 1559 roku, w czasie pożaru miasta część murów uległa uszkodzeniu, lecz dzięki wsparciu finansowemu hrabiego Ludwika, szkody zostały naprawione. W stanie, jaki uzyskały w okresie średniowiecza przetrwały do XVII wieku. Wówczas uległy częściowemu zniszczeniu głównie po stronie wschodniej. Zawalone były przejazdy bramne, zrujnowane korony i lico. Z uwagi na utratę funkcji obronnych mury już nigdy nie wróciły do poprzedniego stanu. Wyremontowano bramy i tylko pewne partie po stronie zachodniej. Po wschodniej, według relacji Briigemanna w 2 połowie XVIII wieku mury były w połowie zawalone, a w niektórych miejscach już ich w ogóle nie było. Stan ten utrzymywał się do XIX wieku.
Po osuszeniu wód Jeziora Małego i wybudowaniu drogi do zamku po wschodniej stronie ulicy Kleine Seestrasse zaczęły powstawać domy mieszkalne co wiązało się z dalszym procesem wyburzania murów. W 1825 roku rozebrano zniszczoną wcześniej pożarem Bramę Stargardzką a wkrótce potem Gryficką. W 1834 roku rozebrano resztki murów po stronie wschodniej pozostawiając tylko odcinek zachodni od strony Jeziora Wielkiego. Te partie wyremontowano gruntownie w latach 1835/36, przebijając na osiach wylotów ulic poprzecznych przejścia nad jezioro. W 1920 roku władze miejskie zamierzały rozebrać te ostatnie relikty, czemu sprzeciwił się Konserwator Zabytków dr Lemcke. Na skutek jego interwencji mury pozostały i przetrwały do chwili obecnej.
Po 1945 roku były kilkakrotnie remontowane. Najpierw w latach sześćdziesiątych obniżono znacznie ich wysokość, a następnie w 1973 roku przekuto w murze kilka półkoliście zakończonych arkad. Prace remontowe prowadzono również w 1979 roku. Aktualnie stan zachowania istniejącego odcinka jest dobry.
źródło: www.nowogard.pl
Województwo: Zachodniopomorskie
Gmina: Nowogard