Cerkiew św. Jana Klimaka na Woli

    Podobne obiekty, wydarzenia

    Kaplica trzech osób w Zagaciu

    Czas powstania: 1895 Opis cech fizycznych: Kaplica zadaszona w barwach...

    Kościół śś. Piotra i Pawła w Bolechowicach

    Czas powstania: pierwotny kościół istniał już w latach 1325-1327 Opis...

    Pałac Radziwiłłów w Balicach

    Czas powstania: obecny pałac jest wynikiem przebudowy w latach...

    Figura św. Jana Nepomucena w Aleksandrowicach

    Czas powstania: 1755 Opis cech fizycznych: Figura przydrożna św. Jana...

    Kaplica Jerozolimska w Przegini Narodowej

    Czas powstania: 1990-1991 Opis cech fizycznych: W pięknej, leśnej scenerii...

    Udostępnij

    Jest jedną z dwóch tego typu budowli w Warszawie (druga znajduje się na Pradze, przy alei „Solidarności” 52). Prawosławna cerkiew na Woli przy ul. Wolskiej 140 stoi na terenie cmentarza.

    Cerkiew została wzniesiona w latach 1903–1905 z inicjatywy arcybiskupa Hieronima z
    przeznaczeniem na miejsce pochówku jego syna Iwana – a w przyszłości również samego hierarchy. Miała być również świątynią cmentarną. Cerkwią parafialną stała się w latach 20. XX wieku. Świątynia z wyjątkiem lat 1915-1919, nieprzerwanie pełni funkcje liturgiczne.

    Wikimedia Commons – domena publiczna; Cerkiew ok. 1920 roku

    Budowla powstała według projektu Władimira Pokrowskiego. Składa się z dwóch niezależnych części: górnej i dolnej. Budynek został wzniesiony na planie krzyża łacińskiego, z kamienia obłożonego jasną cegłą. Całość wieńczy pojedyncza cebulasta kopuła z krzyżem, kryta
    miedzianą łuskowatą blachą. Wejście prowadzi przez wysunięty ganek.

    Patronem części górnej jest mnich Jan Klimak. Według pierwotnego projektu świątynia miała być wyjątkowo skromna, m.in. miała być pozbawiona fresków. Obecnie jednak ściany zdobi dekoracja malarska wykonana przez Adama Stalony-Dobrzańskiego i Sotirisa Pantopulosa. Trzyrzędowy dębowy ikonostas jest dziełem Aleksandra Muraszki. Od 1986 roku nad carskimi wrotami znajduje się kopia Poczajowskiej Ikony Matki Bożej. Szczególną czcią otaczane są ikony św. Mikołaja oraz kopia Kazańskiej Ikony Matki Bożej, umieszczona w 2001 roku . Od 2003 w świątyni znajdują się relikwie Bazylego Martysza, jednego z męczenników chełmskich i podlaskich.

    Część dolna nosi wezwanie świętych Eliasza i Hieronima. Znajduje się tam jednorzędowy ikonostas wykonany przez Włodzimierza Inokjentiewa z różowego i czarnego marmuru. Z tego samego materiału wykonany jest ołtarz, pod którym pochowano arcybiskupa Hieronima. Ściany świątyni pokrywała polichromia A. Korielina, którą w 1979 (lub 11977 roku) zastąpiły freski Jerzego Nowosielskiego. Przeniesiono je podczas remontu świątyni w latach 2018–2020.

    Dolna część cerkwi była w czasie II wojny niejednokrotnie schronieniem dla cywilnej ludności Warszawy. 5 sierpnia 1944, w czasie rzezi Woli, w świątyni zginął proboszcz parafii, jeden z jej
    kapłanów wraz z rodziną oraz dzieci z prawosławnego sierocińca prowadzonego przez parafię, jego pracownicy i kilkadziesiąt innych osób. Zbiorowy grób dzieci i personelu sierocińca znajduje się przy cerkwi od strony ulicy Wolskiej. Po tych wydarzeniach cerkiew została opuszczona i pozostawała bez opieki do stycznia 1945 roku. Później wrócili księża.

    W latach 60. XX wieku świątynia została gruntownie odnowiona. W 1977 odnowiono dolną cerkiew. W grudniu 1978 budynek został ponownie poświęcony. W sierpniu 2018 r. rozpoczęto generalny remont cerkwi, który zakończył się w 2021 roku. 19 sierpnia 2021 r. cerkiew została wyróżniona certyfikatem „Cenny zabytek Mazowsza”.