Czas powstania
Kościół neogotycki w Sadlnie wzniesiony został w latach 1855-56
Opis cech fizycznych
Kościół murowany, z zewnątrz otynkowany, z prezbiterium, nawą środkową i dwiema bocznymi, niższymi, oddzielonymi ośmioma murowanymi filarami. Dach na prezbiterium i nawie głównej był z dachówki, na nawach bocznych z blachy. Kościół miał dwie wieże z drewna obite blachą. Mniejsza znajdowała się na froncie kościoła, większa, z sygnaturką, na środku. Wokół kościoła postawiono stojące do dzisiaj ogrodzenie.
Obecny kościół jest budynkiem pięcio-przęsłowym o trzech nawach przykrytych stropem. Neogotycki wystrój wnętrza pochodzi z czasów budowy kościoła. Ze starszych zabytków należy wymienić znajdujący się w ołtarzu głównym obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem z 2. połowy XVII wieku, w bogato trybowanej srebrnej sukience z ok. 1730 roku. W skarbcu kościoła jest barokowa monstrancja wykonana w 1694 roku, przerobiona później w stylu gotyckim. W ścianie kościoła znajduje się renesansowa płyta nagrobna ufundowana zmarłemu w 1566 roku Janowi Ruszkowskiemu. Wyryto na niej postać ludzką z napisem w otoku i herbami: Ogończyk, Godziemba, Rola i Pomian.
Opis kontekstów historycznych
Nie jest znana dokładna data erygowania parafii Sadlno. Po raz pierwszy w źródłach pisanych parafia Sadlno pojawia się w 1325 roku w wykazie parafii płacących świętopierze. W tym samym roku dokumenty wspominają o kościele w Sadlnie. Był to prawdopodobnie kościół drewniany.W końcu XVI wieku jest już mowa o drewnianym kościele pod wezwanie św. Mikołaja i Nawiedzenia Matki Bożej. Przekazy źródłowe mówią, że kościół miał murowane prezbiterium wraz z zachrystią. Nawa kościoła była drewniana.
Decyzja o budowie stojącego obecnie kościoła zapadła 15 sierpnia 1855 roku. Okoliczni ziemianie zadeklarowali datki na budowę, prosząc proboszcza, księdza Walentego Karkowskiego, o zarządzanie budową. Mimo licznych kłopotów organizacyjnych i finansowych, obecny kościół udało się wybudować do dnia 26 lipca 1856 roku.
Zakupiono też organy, szaty i sprzęt liturgiczny. Dwa obrazy do bocznych ołtarzy namalował bezpłatnie głuchoniemy malarz Tenczarski. Dwa inne podarowali A. Chrząszczewska i E. Sokołowski.
W 1879 roku zostały wyzłocone trzy ołtarze, a zakrystię pokryto blachą. E. Sokołowski zakupił przed wielki ołtarz złocone antepedium przedstawiające wieczerze Pańską. W roku 1883 sprowadzono sygnaturkę, a w roku 1885 dzwon z fabryki A.Zwolińskiego w Warszawie. W tym samym roku naprawiono wieźbę i przełożono dachówkę na kościele, naprawiono wieże i wybudowano dzwonnicę z cegły. W 1892 roku obito blachą żelazną wieżę i dachy na kaplicach oraz pokryto je pokostem. Parafianie pracujący w Ameryce ufundowali w 1893 roku krzyż procesyjny wraz z szafką do jego umieszczenia.
Po wybuchu II wojny światowej, na przełomie września i października został aresztowany, a potem rozstrzelany w Piotrkowie Kujawskim, ówczesny proboszcz ksiądz Jan Mikołajczyk. W 1940 roku kościół zamknięto. Wiatr przewrócił mniejszą wieżę, która padając uszkodziła dach i odbiła część gzymsu. Rynny zostały zabrane, okna powybijane, dzwonnica rozebrana, figura Matki Bożej stojąca przy kościele rozbita i usunięta. Rozebrana wieża ma być staraniem parafian i proboszcza parafii odbudowana.
W międzyczasie w kościele staraniem poszczególnych proboszczów, przeprowadzano różne remonty i renowacje wyposażenia kościoła. Obecnie trwają prace remontowe dachu kościoła.