Współczesna społeczność lokalna przeżywa od lat 90. XX w. głębokie zmiany. Kiedyś bardziej jednorodna ekonomicznie i kulturowo, żyła w stabilniejszym, zintegrowanym systemie społecznym. Dziś – fragmentaryzowana i poddana presji procesów globalizacji – coraz częściej nie potrafi odnaleźć cech i wartości, które by ją trwale łączyły.
Trzeba jasno stwierdzić, że nie ma gminy, która nie posiadałaby na swoim obszarze dziedzictwa. Zależnie od gminy i jej historycznych losów, dziedzictwo może być w lepszym lub gorszym stanie, bardziej lub mniej uświadomione, ale każda gmina ma swoją przyrodę, tradycję, kulturę, historię i ich świadectwa na swoim terenie.
Niniejsze zadanie łączy w sobie zwiększenie zaangażowania obywateli (w tym także włączonych w jego działania organizacji pozarządowych) w życie publiczne przez zainicjowanie, poprawę i modelowanie samoorganizacji społecznej – stanowiące główny cel NOWEGOFIO, z kluczową działalnością statutową Fundacji Hereditas – podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej.
Zadanie, realizowane w blisko dwuletniej perspektywie programowej, zakłada aktywizację obywatelską oraz łączenie potencjałów społeczności lokalnych (łącznie ok. 1 200 os.) w życie publiczne regionu – w zakresie identyfikacji, oceny i ewidencjonowania lokalnych osobliwości – materialnych i niematerialnych, ożywionych i nieożywionych elementów dziedzictwa kulturowego, wyróżniających dany region na tle innych. Osobliwości, charakterystyczne wyłącznie dla danego miejsca, tworzą tzw. „Cuda regionu” – wyróżniki, których posiadanie spaja lokalną społeczność, nadaje poczucie dumy, lokalnej przynależności społecznej; tworzy, wzmacnia i buduje tożsamość miejsca i jest fundamentem pod budowę lokalnej marki, promującej region.
Schemat realizacji zadania obejmuje kilka strategicznych działań:
1. Pozyskanie – poprzez samorządy gminne i samorządowe instytucje kultury – grona ok. 200 os. – Lokalnych Koordynatorów Nadzorujących [d. LKN], którzy przeszkoleni w szkoleniach szczebla centralnego (webinariach), podejmą się próby zorganizowania i zaangażowania lokalnej społeczności w proces ewidencjonowania „Cudów Regionu”
2. Przeszkolenie przez odpowiednio przygotowanych LKN ok. 1 000 wolontariuszy (tzw. efekt „kaskady”), którzy w skali gminy, korzystając z dostępnych narzędzi i metod, przeprowadzą proces identyfikacji, oceny oraz inwentaryzacji „Cudów Regionu”.
W wyniku realizacji w/w działań powstanie ogólnopolska, ogólnodostępna internetowa baza danych – katalog „Gminnych cudów regionu” – narzędzie, które skupia w sobie szereg informacji o miejscach i zjawiskach wyjątkowych – ważnych, tak dla narodu Polskiego, jak przede wszystkim – dla lokalnej społeczności.
Jako efekt wymierny zadania – w ostatniej fazie jego realizacji zostanie zorganizowana konferencja, promująca w skali ogólnopolskiej powstałe produkty zadania.
Szczegółowe informacje, w tym wytyczne dla Lokalnych Koordynatorów Nadzorujących znajdują się na stronie internetowej Fundacji Hereditas: www.fundacja-hereditas.pl.
Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności
– Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego
ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich
NOWEFIO na lata 2021-2030