Czas powstania Gminnego Cudu Regionu
1971 r.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Olkuskie Muzeum Afrykanistyczne im. Bogdana Szczygła jest jedną z ciekawszych placówek muzealnych w Polsce, poświęconych kulturze i sztuce Czarnego Lądu. Muzeum mieści się w budynku dawnego szpitala św. Błażeja (działającego od 1849 roku) przy ul. Szpitalnej.
Zbiory liczą około 700 przedmiotów i eksponowane są w dwóch salach. Przedstawiają kulturę materialną i sztukę plemion Afryki Zachodniej, takich jak Dogonowie, Mossowie, Senufo, Hausa, Dżerma, Peul, a szczególnie saharyjscy Tuaregowie. W kolekcji można znaleźć: maski rytualne (np. z Wybrzeża Kości Słoniowej), instrumenty muzyczne, kilimy, broń, ubiory, bransolety i ozdoby, rzeźby z drewna, odlewy z brązu, narzędzia i przedmioty domowego użytku, uprząż wielbłądzią.
Wiele eksponatów było wykorzystywanych podczas różnych ceremonii i magicznych obrządków, co podkreśla ich autentyzm. Osobną grupę stanowią ozdoby wykonane z kości słoniowej, malachitu oraz afrykańskie malarstwo. W 2007 roku otwarto dział poświęcony sztuce i malarstwu Czarnej Afryki, nazwany Kolekcją im. prof. dr hab. Anny i Leona Kubarskich.
fot. D. Skonieczna-Gawlik
Opis kontekstów historycznych Gminnego Cudu Regionu
Muzeum powstało dzięki darowiźnie dr Bogdana Szczygła i jego żony Bożeny Szczygieł w 1971 roku. Dr Bogdan Szczygieł, olkuski lekarz i pisarz, spędził kilkanaście lat życia w Afryce, zbierając eksponaty. Kolekcja została później wzbogacona o dary od innych ofiarodawców, takich jak: Hubert Sylwestrzak, Józef Lis, Anna i Cyprian Kosińscy, Maria i Jacek Pietrzykowie, Jerzy Kukucz oraz wielu innych.
Pierwotnie eksponaty znajdowały się w budynku przy ul. Szpitalnej 11, gdzie wcześniej mieściła się wytwórnia młynków do kawy należąca do ojca dr Szczygła. W 1984 roku przeniesiono je do dawnego budynku szpitala św. Błażeja przy ul. Szpitalnej 32. Wystrój wnętrza był dziełem młodzieży licealnej i studentów etnologii z Uniwersytetu Wrocławskiego pod kierunkiem dr Barbary Kopydłowskiej.
W 2005 roku całą ekspozycję przeniesiono do nowo wyremontowanych pomieszczeń w tym samym budynku. Nową aranżację przygotowali Elżbieta Banyś-Sowula oraz Klaudia Zub. W skład ekspozycji wchodzą eksponaty związane z kulturą materialną i sztuką Tuaregów oraz innych plemion Afryki Zachodniej i Środkowej.
fot. D. Skonieczna-Gawlik
Od 2001 roku prof. dr hab. Anna i Leon Kubarscy przekazywali kolejne dary, co doprowadziło do utworzenia w 2007 roku działu dedykowanego ich kolekcji. Obecnie muzeum prezentuje około 1000 eksponatów, podzielonych na działy dotyczące kultury, sztuki, przyrody, geologii i archeologii Afryki.
fot. D. Skonieczna-Gawlik
Stan zachowania/stopień kultywowania Gminnego Cudu Regionu
Dzięki organizowanym wystawom, prelekcjom i warsztatom, instytucja aktywnie kultywuje wiedzę o kulturach afrykańskich, edukując i inspirując odwiedzających.