Czas powstania Gminnego Cudu Regionu
Obiekt został wzniesiony w latach 60-tych XIX w.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Jest to budynek sytuowany na rzucie prostokąta, murowany i otynkowany, z czterospadowym dachem pokrytym blachą. Na parterze, mieściła się podparta czterema filarami dawna sala modlitw poprzedzona od frontu przedsionkiem, na piętrze zaś znajdowało się pomieszczenie dla kobiet.
Opis kontekstów historycznych Gminnego Cudu Regionu
Bożnica służyła społeczności żydowskiej nieprzerwanie do września 1939 r. W czasie niemieckiej okupacji miasta obiekt znalazł się na terenie getta i pełnił funkcję magazynu. Po II wojnie światowej w budynku mieściło się biuro skupu i magazyn Powiatowego Związku Gminnych Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”.
Od początku swojego powstania w 1956 r. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przyrody i Kultury im. Juliana Macieja Goslara (obecna nazwa: Regionalne Towarzystwo Kultury im. Juliana Macieja Goslara) zabiegało o przejęcie niszczejącego budynku. W 1959 r. Towarzystwo otrzymało piętro budynku i przeprowadziło remont zdewastowanych pomieszczeń, które zaadaptowano na Muzeum Regionalne Lasowiaków i Rzeszowiaków. Od 1962 r. cały budynek znajdował się w posiadaniu Towarzystwa, które zbierało eksponaty do muzeum, prowadziło działalność odczytową, wydawniczą oraz organizowało wystawy. W latach 1963-1966 nastąpił remont kapitalny całego obiektu. W 1972 r. Muzeum Regionalne zostało upaństwowione i przekształcone w Muzeum Kultury Ludowej.
W 2008 r. budynek dawnej synagogi został przejęty przez Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, obiekt został zamknięty i niszczał. W 2014 r. w rezultacie kilkuletnich starań członków Regionalnego Towarzystwa Kultury im. Juliana Macieja Goslara, regionalistów oraz bibliotekarzy, Gmina Kolbuszowa kupiła obiekt od Fundacji. Rok później, zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w Kolbuszowej, budynek został przekazany Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Kolbuszowej.
Stan zachowania/stopień kultywowania Gminnego Cudu Regionu
Dziś w gruntownie odnowionym budynku byłego Muzeum (dawnej Synagogi) mieści się Oddział Edukacji Kulturalnej i Regionalnej Miejskiej oraz Powiatowa Biblioteka Publiczna w Kolbuszowej. W wyniku trwającego w latach 2016-2018 remontu obiekt wraz z otoczeniem gruntownie zmodernizowano oraz dostosowano do potrzeb Oddziału Edukacji Kulturalnej i Regionalnej Miejskiej, który otwarto dnia 30 stycznia 2019 r.
W jego siedzibie znajdują się: galeria miejska gromadząca prace malarskie z Międzynarodowych Plenerów Malarsko-Rzeźbiarskich organizowanych od 2001 r. w Kolbuszowej, sale ekspozycyjne, w których organizowane są: wystawy poświęcone historii Kolbuszowej i regionu, koncerty, wykłady konferencje, projekcje filmów, wernisaże malarstwa, spotkania autorskie. W budynku znajduje się także magazyn zbiorów regionalnych.
