Stefan Knapp

Czas życia

Stefan Knapp urodził się 11 lipca 1921 roku w Biłgoraju. Zmarł 11 października 1996 roku w Londynie.

Życiorys

Stefan Knapp był porucznikiem pilotem oraz polskim artystą plastykiem, który opatentował i zastosował technikę malowania emalią metalu. Technika ta stosowana była m.in. w gigantycznych konstrukcjach malarskich przeznaczonych do dekoracji architektonicznej budynków użyteczności publicznej.

Stefan Knapp uczęszczał do szkoły w swoim rodzinnym mieście – Biłgoraju. Po jej ukończeniu rozpoczął naukę w technikum we Lwowie. W 1940 roku postanowił przedostać się do Generalnej Gubernii i po paru dniach powrócić do okupowanej przez Sowietów części Polski. Został jednak aresztowany i osadzony w wiięzieniu w Rawie Ruskiej. W sierpniu 1940 roku dostał wyrok skazujący go na 5 lat łagrów. Po ogłoszeniu amnestii wynikającej z układu Sikorski-Majski wstąpił do Wojska Polskiego. Po zgłoszeniu swojej kandydatury do lotnictwa został wysłany do Wielkiej Brytanii. Tam przebył kursy i ostatecznie trafił do 318 Dywizjonu Myśliwsko-Rozpoznawczego „Gdańskiego” stacjonującego w Forli niedaleko Rawenny, gdzie został do końca wojny. 20 czerwca 1945 r. powrócił do Wielkiej Brytanii i otrzymał przydział do Blackpool.

Został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari (nr 11476), dwukrotnie Krzyżem Walecznych, dwukrotnie Medalem Lotniczym oraz Polowym Znakiem Pilota (nr 1798). Służbę w Polskich Siłach Powietrznych zakończył w polskim stopniu porucznika i brytyjskim Flying Officera (promocję oficerską otrzymał w 1943 r.).

Po wojnie zdecydował się na studia w Central School of Arts and Crafts w Londynie. jego pierwsza wystawa została otwarta w 1947 roku

Po wojnie zdecydował się na studia w Central School of Arts and Crafts w Londynie. jego pierwsza wystawa została otwarta w 1947 roku i dotyczyła traumatycznych przeżyć z czasów niewoli. Ukończył studia w 1950 roku, po czym zaczął w odosobnieniu eksperymentować nad nowymi technikami artystycznymi. Wyniki swojej pracy zaprezentował po 18 miesiącach odosobnienia. Wystawa tych prac w Hanover Gallery w Londynie przyniosła mu sławę oraz zamówienia na kolejne prace. Po tym sukcesie przygotowywał kolejne wystawy w Londynie i w Paryżu, a następnie w Pierre Matisse Gallery w Nowym Jorku i Caracas w Wenezueli.

Po ukończeniu studiów i pierwszych sukcesach Knapp zainteresował się emalią i rzeźbą. W 1958 r. przyjął zamówienie na 17 dekoracji ściennych przeznaczonych na londyńskie lotnisko Heathrow, które wykonał w postaci kompozycji z emaliowanych blach stalowych. Przygotowując dekorację, wynalazł nowy sposób preparowania blach: płyty miedziane zastąpił specjalnie obrabianymi płytami ze stali. W 1960 r. Knap zaproszony został do zaprojektowania ogromnego panneau (60 na 15 metrów) w Paramus w stanie New Jersey, które okazało się być największym tego typu dziełem na świecie. Siedem lat później stworzył kolejne panneau, tym razem długie na ok. 1370 metrów. Począwszy od 1970 r. tworzył także dzieła przeznaczone dla Meksyku, Gwatemali, Japonii, Indii i Iranu. Równocześnie, podróżując często między Europą a Ameryką, organizował coraz to nowe wystawy, m.in. w Peru, Holandii i Austrii. W latach 1954-1968 prezentował przynajmniej jedną rocznie.* Stefan Knapp w zleceniach konkurował między onnymi z Salvadorem Dali, z którym to wygrał przetarg na stworzenie wielkiego muralu dla sieci sklepów Alexanders.

Artysta utrzymywał także stały kontakt z ojczyzną. W 1972 r. z jego inicjatywy zainstalowane zostało na zewnętrznej ścianie auli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu duże (7 na 10 metrów) panneau o tematyce astronomicznej. W 1974 r. otwarta została w warszawskiej „Zachęcie” kolejna wystawa jego prac. Zaprojektował także wystrój jednej ze stacji warszawskiego metra, a także stojący na Polu Mokotowskim pomnik, upamiętniający wkład polskich i alianckich lotników w zwycięstwo nad III Rzeszą. Za zasługi dla rozwoju sztuki w kraju Stefan Knap uhonorowany został Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Jest on także autorem wspomnień z lat II wojny światowej pt. „The Square Sun” (polskie podziemne wydanie z 1987 r. nosi tytuł „Kwadratowe słońce”).^*

Do 14 listopada 2021 roku część jego dzieł można podziwiać na wystawie zorganizowanej przez Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju.

^{* – źródło: www.polishairforce.pl}