Czas powstania
XIV w.
Opis cech fizycznych wprowadzonego Gminnego Cudu Regionu
Najstarszym i najbardziej charakterystycznym szlakiem pieszym biegnącym przez teren Gminy Olsztyn jest „Szlak Orlich Gniazd”. Jego trasa przebiega przez: ruiny olsztyńskiego Zamku oraz Rezerwaty Zielona Góra i Sokole Góry. Całkowita długość szlaku, oznaczonego kolorem czerwonym to ok. 160 km. Szlak posiada również wariant rowerowy ok. 190 km.
Opis kontekstów historycznych
Propozycja utworzenia szlaku, wiodącego przez najwyższe wzniesienia Jury, zaproponował w 1927 r. w czasopiśmie „Ziemia” Stanisław Leszczyński. W 1930 r. został wytyczony i oznaczony szlak, który rozpoczynał się i biegł poprzez Płaskowyż Ojcowski i Garb Tęczyński. Szlak zachwycał wieloma walorami krajobrazowymi i krajoznawczymi. Niestety szlak był zaniedbany, nie miał go kto konserwować i odnawiać, dlatego po pewnym czasie zaniknął, a znaki przestały być widoczne.
Znany turysta i krajoznawca, Kazimierz Sosnowski, ogłosił projekt nowego szlaku w 1948 r., a dwa lata później szlak został wyznaczony, dzięki pozyskanym funduszom z Ministerstwa Komunikacji. Następnie trasa szlaku była wielokrotnie zmieniana i korygowana aby poprowadzić turystów przez najbardziej atrakcyjne tereny Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Szlak ten łączy Częstochowę z Krakowem i biegnie poprzez większość jurajskich zamków, których dawna niedostępność była porównywana z orlimi gniazdami. Stąd wzięła się nazwa szlaku.
Na trasie Szlaku Orlich Gniazd znajdują się ruiny średniowiecznych zamków: Olsztyn, Ostrężnik, Mirów, Bobolice, Morsko, Ogrodzieniec, Smoleń, Bydlin, Rabsztyn i Ojców oraz odbudowany zamek w Pieskowej Skale. Napotkamy na nim także pałace w Złotym Potoku i Pilicy.
Szlak przebiega przez rezerwaty przyrody. Pierwszymi ciekawymi miejscami są olsztyńskie rezerwaty: Zielona Góra i Sokole Góry. Dalej szlak biegnie przez Rezerwat Parkowe, Ostrężnik, Górę Zborów i Smoleń oraz Ojcowski Park Narodowy.
Początek szlaku znajduje się w centrum Częstochowy obok kościoła Św. Zygmunta, a kończy w pobliżu Wawelu w Krakowie.
Ogromną zaletą szlaku są przepiękne krajobrazy. Prawie cały szlak wiedzie bardzo urozmaiconym, skalistym terenem z wieloma osobliwościami przyrodniczymi i historycznymi.
Po drodze napotykamy wiele zabytkowych kościołów m.in. w: Olsztynie, Zrębicach, Złotym Potoku, Niegowej, Skarżycach, Pilicy i Giebułtowie.
Dane identyfikacyjneWojewództwo: Śląskie
Gmina: Olsztyn