Czas powstania Gminnego Cudu Regionu
1.06.1983
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Rezerwat wodny, obejmujący 19,35ha. Polodowcowe Jezioro Święte należy do zlewni rzeki Obrzycy, z którą połączone jest sztucznym rowem otwartym. Jezioro zasilane jest głównie wodami wgłębnymi, ma kształt rynny o kierunku wschód – zachód. Maksymalna głębokość jeziora wynosi 11,2 m, a przeciętna 5,0m.
Opis kontekstów historycznych Gminnego Cudu Regionu
Głównym celem ochrony rezerwatu jest zachowanie jeziora zasilanego wodami podziemnymi oraz charakterystycznych zbiorowisk i stanowisk rzadkich gatunków roślin wodnych. Chroni się tu także formy krajobrazu młodoglacjalnego, związanego z wytapianiem martwego lodu (bryły lodu pozostawione przez wycofujący się lodowiec, przykryty osadami, wolnotopniejący). Roślinność tego rezerwatu to: np. glony – ramienica krucha, rogatek sztywny; chronione: grzybienie białe, grążel żółty oraz rzadkie: wywłócznik kłosowy, pływacz zwyczajny. Roślinność oczeretową i szuwarową na terenie rezerwatu reprezentują: pałka wąskolistna i trzcina pospolita. Spośród roślinności bagiennej wymienić należy: szczaw szerokolistny, narecznicę błotną, turzycę siwą, turzycę pospolitą, mietlicę psią, siedmiopalecznik błotny, wąkrotę zwyczajną, oraz objęte ochroną częściową torfowce: torfowiec kończysty i torfowiec spiczastolistny. Przy północnym brzegu jeziora występują płaty rzadko spotykanej w Polsce ramienicy.
Odwiedzając rezerwat spotkać można wiele gatunków ptactwa wodno-błotnego, m.in. żurawie, bociany czarne i białe, łabędzie nieme, czaple siwe, kormorany, gęsi gęgawy, bąki i zimorodki.