Czas powstania Gminnego Cudu Regionu
Jego budowa rozpoczęła się w dniu 17 marca 1902 roku
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Świątynia z czerwonej cegły została wzniesiona w stylu neogotyckim na rzucie krzyża łacińskiego. Budowla składa się z jednej nawy z transeptem (nawy poprzecznej) i bocznych kaplic. Od strony zachodniej znajduje się trójkondygnacyjna kwadratowa wieża o wysokości 50 metrów. Wyposażenie wnętrza w stylu neogotyckie, na szczęście prawie całkowicie zachowane z okresu budowy. W ołtarzu głównym mieści się obraz przedstawiający Przemienienie Pańskie oraz wizerunki Mojżesza i Eliasza. W absydzie są umieszczone trzy witraże wykonane w Kolonii. W środkowym oknie znajdują się ofiarowane przez fundatora świątyni Karla von Bismarcka wizerunek Ukrzyżowania, pod nim Ofiary Abrahama. Z lewej strony wizerunek Narodzin Chrystusa, pod nim narodzin Mojżesza, a z prawej wizerunek Zmartwychwstania Pańskiego, a w części dolnej Jonasza uwolnionego z brzucha wieloryba. Na chórze znajdują się organy o 25 głosach wykonane przez szczeciński zakład Grüneberga. Na wieży mieszczą się dzwony – jeden odlany ze spiżu w XVIII wieku, pochodzący z rozebranej świątyni oraz dwa wykonane z żelaza z 1910 roku.
Opis kontekstów historycznych Gminnego Cudu Regionu
Neogotycki kościół w Płotach należy do najbardziej imponujących budowli tego typu w zachodniopomorskim i stanowi istotny punkt architektoniczny miasta. Zachowało się w nim cenne, klasyczne neogotyckie wyposażenie, w tym witraże i koncertowe organy. Historia kościoła parafialnego pw. Najświętszej Marii Panny sięga 1277 roku, kiedy to Płoty zostały lokowane przez księcia pomorskiego Warcisława IV. Pierwsza świątynia była późnogotycka, jednonawowa, z wieżą. Po 1534 roku, po reformacji, przeszedł na własność protestantów. W XVII i XVIII wieku kościół był wielokrotnie przebudowywany, m.in. dodano mauzolea rodzin von Blücher i von der Osten, a wieża była modernizowana. W XIX wieku budowla wymagała remontu, a w 1883 roku konieczne stało się rozebranie górnej części wieży. W 1904 roku rozpoczęto budowę nowego kościoła, który stanął poza obrębem starego miasta, w pobliżu drogi do Kołobrzegu. Projekt kościoła wykonał architekt Schmidt, a budowę wspierał Karl von der Osten, który przekazał na ten cel darowiznę. Budowa ruszyła w 1902 roku, a kościół został poświęcony w 1903 roku. Zastosowano w nim wysokiej jakości materiały budowlane, a do wykończenia wnętrza wykorzystano prace artystów i rzemieślników z różnych części Niemiec. Po II wojnie światowej kościół przeszedł w ręce katolików. W 1951 roku erygowano w Płotach parafię rzymskokatolicką. Przez kolejne lata kościół był remontowany, a w latach 70. XX w. wymieniono pokrycie dachowe i przeprowadzono konserwację wnętrza. W 1993 roku odmalowano wnętrze, a w 1998 roku przeprowadzono remont organów i witraży.
Stan zachowania/stopień kultywowania Gminnego Cudu Regionu
Kościół Przemienienia Pańskiego w Płotach jest zachowany w dobrym stanie, zarówno pod względem architektonicznym, jak i historycznym. Tradycje związane z jego historią i działalnością duszpasterską są nadal kultywowane przez lokalną społeczność, co świadczy o żywotności dziedzictwa niematerialnego. Organizowane są msze, uroczystości religijne i wydarzenia integrujące mieszkańców, podkreślające znaczenie kościoła jako ważnego punktu życia duchowego i kulturowego w regionie.
