Czas powstania Gminnego Cudu Regionu
1898 r.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Wieża wraz ze stacją rozrządową powstały w okresie funkcjonowania kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Nietypowa budowla, przypominająca średniowieczne warownie, została zaprojektowana w 1898 roku na planie ośmiokąta, z podstawą przypominającą wydłużony prostokąt. Wymiary podstawy wynoszą 15,32 m x 7,7 m, a wieża wyposażona była w 2 stalowe zbiorniki o łącznej pojemności 250 m³. Całkowita wysokość wieży to 24 metry, z trzema kondygnacjami i piwnicą. Ceglane mury mają grubość od 120 cm na dole do 90 cm w górnych partiach.
fot. Grzegorz Onyszko
W dolnych kondygnacjach znajdowały się mieszkania pracowników kolei. Wewnątrz wieży znajduje się klatka schodowa z betonowymi schodami biegnącymi wzdłuż ścian wewnętrznych obiektu, co zapewniało komunikację z mieszkaniami na piętrach oraz pomieszczeniem ze zbiornikami. Wyparcie parowozów przez lokomotywy spalinowe spowodowało, że wieża przestała być użytkowana i była zamieszkała jedynie do lat 80. Wieża Ciśnień znajduje się przy drodze kolejowej pomiędzy Łazami a Zawierciem.
fot. Grzegorz Onyszko
Opis kontekstów historycznych Gminnego Cudu Regionu
Powstanie wieży związane było budową linii kolei warszawsko- wiedeńskiej przebiegającej przez Łazy. Ten wyjątkowy obiekt hydrotechniczny miał zasilić w wodę parowozy stacji rozrządowej Łazy oraz samą stację. Pomóc w tym miały dwa stalowe zbiorniki, każdy o pojemności ok. 130m3. Obiekt zasilany w wodę technologiczną dwukierunkową. Woda magazynowana w wieży pochodziła z ujęcia na rzece Mitrędze
i parowymi pompami tłokowymi podawana do dwóch zbiorników o pojemności 250 m3 znajdujących się w szczycie obiektu Pod koniec XIX wieku Stacja Łazy była wyposażona w nowatorskie rozwiązanie: dwie górki rozrządowe pozwalające na wygodne łączenie wagonów w pociągi. Niestety wieża do dziś nie otrzymała nowej funkcji, co nie sprzyja jej zachowaniu dla pokoleń mieszkańców Łaz i pasjonatów historii.
Stan zachowania/stopień kultywowania Gminnego Cudu Regionu
dobry, z zagrożeniem postępującej degradacji