Czas powstania Gminnego Cudu Regionu
1912 r. – Rozpoczęcie przez Józefa Markowicz parcelacji majątku komorowskiego, według planów Juliana Niewiaromskiego.
1923 r. – Druga parcelacja majątku, powstaje osiedle „Strzecha Polska”.
1929 r. – Trzecia parcelacja, powstaje osiedle Miasto Ogród Komorów, według planów inż. Tadeusza Szymańskiego.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Miasto Ogród Komorów to harmonijnie zaprojektowane założenie urbanistyczne, które łączy elementy architektury willowej, historycznej zieleni oraz unikalnego układu przestrzennego inspirowanego ideą miast-ogrodów Ebenezera Howarda. Charakteryzuje się zabytkowymi alejami drzew: Aleją Marii Dąbrowskiej, Aleją Starych Lip, czy wiekowymi alejami brzozowymi i kasztanowymi, które podkreślają charakter tego założenia. Obszar ten obejmuje kilkadziesiąt zabytkowych willi zbudowanych w stylach dworkowym i modernistycznym, otoczonych bujnymi ogrodami oraz centralnym plac Paderewskiego, przewidziany na cele społeczne i kulturalne.
1 – Komorów A, 2 – Strzecha Polska, 3 – Miasto Ogród Komorów, 4 – EKD Komorów, 5 – Pałac w Helenowie, 6 – Pałac w Pęcicach,
Opis kontekstów historycznych Gminnego Cudu Regionu
Komorów swoją historią sięga okresu, gdy ziemie te były własnością majątku ziemskiego należącego do Józefa Markowicza. Zainspirowany ideą miast-ogrodów Ebenezera Howarda, Markowicz rozpoczął w 1912 r. parcelację ziemi, tworząc podwaliny nowoczesnego osiedla.
W okresie międzywojennym Komorów był świadkiem dynamicznego rozwoju jako miejsce zamieszkania warszawskiej inteligencji, w tym elity profesorów i artystów. Budowa Warszawskiej Kolei Dojazdowej w 1927 r. zapewniła szybkie połączenie z Warszawą, co przyczyniło się do jego stałego zaludnienia. Dziś Komorów, którego część wpisano do rejestru zabytków, stanowi jedno z trzech podwarszawskich miast-ogrodów, wyróżniające się historycznym układem urbanistycznym i doskonale zachowaną architekturą międzywojenną.
Stan zachowania/stopień kultywowania Gminnego Cudu Regionu
Miasto Ogród Komorów jest w dość dobrym stanie zachowania, choć część zabytkowych willi wymaga renowacji. Historyczny układ urbanistyczny jest częściowo chroniony. Zabytkowe aleje drzew nadal zdobią miejscowość, a lokalna społeczność dba o zachowanie tradycji oraz historycznego charakteru osiedla. Komorów cieszy się rosnącą popularnością jako miejsce zamieszkania i odpoczynku, pozostając wizytówką harmonijnego połączenia natury i urbanistyki. W miejscowości regularnie odbywają się spacery i spotkania tematyczne o zabytkowych willach i losach osób w nich zamieszkujących, stylów architektonicznych, czy samej idei miast ogrodów.