Czas powstania Gminnego Cudu Regionu
na przełomie XVIII i XIX wieku
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Budynek to jednopiętrowa konstrukcja murowana, wzniesiona na planie prostokąta. Od frontu znajdował się drewniany portyk, który nadal przyciąga uwagę dzięki zachowanym drewnianym kolumnom. W sąsiedztwie dworu można dostrzec pozostałości dawnego parku oraz zabudowań dworskich.
Obiekt jest obecnie w stanie zaawansowanej ruiny. Pozostałości nie zostały w żaden sposób zabezpieczone, co przyczynia się do ich postępującego zniszczenia. Wnętrze dawnego dworu jest mocno zdewastowane i stanowi zagrożenie zawaleniem.
Ruiny otacza zarośnięty ogród, w którym znajdują się także budynki gospodarcze, będące częścią pierwotnego założenia dworskiego.
Opis kontekstów historycznych Gminnego Cudu Regionu
Dwór w Ciągowicach, położony w gminie Łazy, powiecie zawierciańskim, w województwie śląskim, to obiekt o historii sięgającej XVIII wieku. Przyjmuje się, że budynek został wzniesiony na przełomie XVIII i XIX wieku. Wzmianka o dworze pojawia się w spisie z 1789 roku, gdzie wymieniono także dwa browary i młyn jako część infrastruktury wsi. Z kolei spis z 1791 roku wskazuje, że w Ciągowicach znajdowały się 41 zabudowania, w tym dwór, browar, plebania, dom organisty, szpital dla ubogich oraz szkółka. Wieś zamieszkiwało wówczas 212 osób, w tym siedem osób pochodzenia szlacheckiego.
fot. Krydian(po lewej), fot. Grzegorz Onyszko(po prawej)
W tamtym okresie Ciągowice leżały na granicy między Księstwem Siewierskim a Rzeczpospolitą, co nadawało miejscowości znaczenie strategiczne. W XIX wieku dwór nadal odgrywał ważną rolę w życiu lokalnej społeczności, choć szczegóły jego późniejszego użytkowania nie są dobrze udokumentowane.
fot. Grzegorz Onyszko
Dwór otoczony był niewielkim parkiem, a w jego granicach znajdował się dom dwornika. Około dwóch kilometrów od głównej siedziby zlokalizowany był zwierzyniec wraz z dworkiem myśliwskim. Dokładna historia obiektu, w tym nazwiska jego właścicieli i budowniczych, pozostaje nieznana. Wiadomo jednak, że w 1863 roku przez krótki czas przebywali tam powstańcy styczniowi.
fot. Grzegorz Onyszko
Obecnie dwór znajduje się w stanie zaawansowanej ruiny. Po zawaleniu dachu stan techniczny budynku znacząco się pogorszył. Mimo to, pozostałości obiektu wciąż przypominają o dawnym znaczeniu Ciągowic. Warto również wspomnieć, że miejscowość zachowała średniowieczny układ urbanistyczny o charakterze miejskim, z rynkiem i wylotowymi ulicami narożnymi.
fot. Grzegorz Onyszko
Stan zachowania/stopień kultywowania Gminnego Cudu Regionu
bardzo zły, obiekt w stanie niszczejącej ruiny