Rozeta – symbol luteranizmu w kościele ewangelickim z 1930 roku w Makowiskach
Nazwa Gminnego Cudu Regionu
KOŚCIÓŁ POEWANGELICKI W MAKOWISKACH
Data powstania Gminnego Cudu Regionu.
Budowę rozpoczęto pod koniec lat dwudziestych, wg projektu architekta z Warszawy (Burche) ukończono w 1930 roku naprzeciw w 1936 pobudowano budynek pastorówki.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Kościół jest wg projektu Burchego z Warszawy. Można go nazwać modernistycznym choć ma trochę elementów klasycyzmu. Jest z cegły ale cały otynkowany. Dwa pylony przy wejściu i rozeta oraz wysoka wieża nadają urok i lekkość bryły od strony wejściowej -północnej. Natomiast wewnątrz dzięki kolumnom wspierający ewangelicki układ chóru po obu stronach nawy także prezentuje lekkość. Natomiast od południa już wygląda ciężej optycznie (z zewnątrz). Są ławy i prosty ołtarz z oknami dającymi światło. Dzwon żelazny z roku 1930.
Opis kontekstów historycznych Gminnego Cudu Regionu
Kościół pod nazwaniem Chrystusa Króla jest wyrazem ambicji religijnych i chęci odłączenia się od Parafii Osówka części społeczności tej parafii związanej z miejscowością Budy Wolskie- później Makowiska. Wpierw osadnicy ewangelicki należeli do parafii Lipno ( gdzie jest do dziś zachowany neogotycki kościół ewangelicki). Bardzo szybko się usamodzielniła społeczność Bud Wolskich, Ossówki (Osówki), Wilczych Katów i Włęcza tworząc parafię Osówka. Włęcz miał kantorat ze szkółką, podobnie Wilcze Kąty. natomiast siedzibę pastora wyznaczono w szczerym polu pośrodku Osówki i Makowisk. Miejscowości te maiły tam wspólny cmentarz, na którym zachowało się kilka nagrobków i drzewostan sprzed 150 laty. Budynek pastorówki jest dostojny i stoi do dziś, obok jest bardzo stary (400-lat?) cis. Mieszkał tam między innymi pasto parafii Osówka wybitny człowiek- filozof, nauczyciel, ksiądz, później pastor, fotograf, poliglota, człowiek prawy: Lucjan Lewandowski. mieszkańcy Makowisk mieli krótko drewnianą świątynię. Potem antagonizmy doprowadziły do wybudowania świątyni i oddzielenia się parafii Makowiska od Osówki. nawet wybudowano pastorówkę naprzeciw kościoła. Po styczniu 1945 ewangelicy opuścili miejscowość, kościół był wynajmowany od Konsystorza Ewangelickiego w Warszawie ale nie był docieplany, remontowany i powali poddawał się presji czasu. natomiast po wojnie w budynku pastorówki funkcjonowała szkoła. Niestety budynek nie był przystosowany do takich obciążeń i niedługo trzeba było go opuścić – pobudowano budynek szkoły. Cmentarz został zdewastowany i porósł
Stan zachowania/stopień kultywowania Gminnego Cudu Regionu
Kościół wybudowany w 1930 roku po 1945 roku był mało użytkowany. Został wypożyczony przez parafię Sumin ale dopiero po wykupieniu w pocz. XXI wieku dokonano pierwszych solidnych remontów dachu i wymalowano elewację. Odbywają się msze i spotkania kulturalne (koncerty) dla okolic Makowisk ( w ramach parafii katolickiej Sumin). Natomiast budynek byłej pastorówki jest w bardzo kiepskiej kondycji.