Dom, w którym urodził się generał W. E. Sikorski, wybudowano w 1869 roku nakładem gromady Tuszów Narodowy, z przeznaczeniem na szkołę i mieszkanie dla nauczyciela. W 1881 roku zamieszkał w nim Tomasz Sikorski, ojciec przyszłego generała, wraz z żoną i dwójką dzieci. W tym samym roku, 20 maja, na świat przyszedł tam Władysław Eugeniusz Sikorski.

Od 1904 roku, po wybudowaniu nowej szkoły w Tuszowie Narodowym, do 1973 roku budynek ten był siedzibą gminy, następnie mieścił się tutaj Bank Spółdzielczy, Urząd Pocztowy.  W 1990 roku, po kapitalnym remoncie domu urodzenia generała, rozpoczęła w nim działalność Gminna Biblioteka Publiczna.

W 1947 roku z inicjatywy Tadeusza Lubaski, wielkiego miłośnika ziemi mieleckiej, na domu urodzin generała Sikorskiego została wmurowana tablica upamiętniająca fakt jego urodzin o treści:

„Tu urodził się Władysław Eugeniusz Sikorski
dnia 20 –05-1881 R Ś+P Generał i Szef Państwa na Emigracji
Gromada Tuszów Narodowy 1947 r.”

W 1981 roku zrodziła się idea powstania Izby Pamięci gen. Sikorskiego i z tą datą rozpoczęto zbieranie eksponatów, poświęconych jego życiu i działalności. Izba zaczęła oficjalnie funkcjonować w 1990 roku pod patronatem biblioteki. W tym samym roku zaczęło działać również Towarzystwo Społeczno-Kulturalne im. gen. Sikorskiego. W 2006 roku pojawił się pomysł rozbudowy Izby Pamięci i przemianowania jej na Centrum Pamięci. 4 lipca 2008 r., z okazji obchodów 65. rocznicy śmierci generała, poświęcony został kamień węgielny. W 2011 roku nastąpiło oficjalne otwarcie Centrum Pamięci gen. Sikorskiego, które po dziś dzień funkcjonuje w strukturze Gminnej Biblioteki Publicznej w Tuszowie Narodowym.

Dom urodzenia generała jest miejscem zwiedzanym przez turystów, historyków, ludzi zainteresowanych znaczeniem jego osoby w historii Polski. Często odbywają się tutaj lekcje dla dzieci i młodzieży szkolnej dotyczące I wojny światowej, wojny polsko-bolszewickiej i II wojny światowej i roli jaką odegrał w nich tuszowianin Władysław Sikorski, mówiący: „Nie ma takiej mocy, która by Naród Polski potrafiła złamać”. W centrum gromadzone są także informacje o lokalnych postaciach, żołnierzach z terenu gminy, ważnych dla całej społeczności.

Dom, w którym urodził się Władysław Eugeniusz Sikorski, zdjęcie z początku XX wieku.
Budynek obecnie, siedziba Gminnej Biblioteki Publicznej i Centrum Pamięci gen. Sikorskiego w Tuszowie Narodowym

Wśród zbiorów na szczególną uwagę zasługują: Regulamin Kawalerii z 1922 roku zatwierdzony przez gen. Sikorskiego, mundur kapitana lotnictwa z legendarnego dywizjonu 303, mundur generalski szyty na wzór munduru generała Sikorskiego, oryginalne dokumenty i rozkazy podpisane przez generała Sikorskiego dotyczące osoby pułkownika Aleksandra Kędziora, kopie ważnych dokumentów historycznych związanych z generałem Sikorskim, zapisków z ostatnich dni życia generała w Dzienniku Czynności Naczelnego Wodza, aktów nominacyjnych rężnych, dyplomów i listów między innymi prymasa A. Hlonda, Ignacego Paderewskiego skierowanych do premiera Sikorskiego, przedmioty osobiste generała, tj. pantofle podróżne, szczotka do munduru.

Ekspozycja w Centrum Pamięci gen. Sikorskiego
Ekspozycja w Centrum Pamięci gen. Sikorskiego
Przedmioty osobiste generała

W 1993 roku przed budynkiem biblioteki wzniesiony został pomnik generała Sikorskiego – celem upamiętnienia 50 rocznicy jego tragicznej śmierci. W tym miejscu z okazji ważnych rocznic narodowych oraz związanych z regionem i osobą generała (rocznica urodzin i tragicznej śmierci), odbywają się uroczystości religijno-patriotyczne z udziałem miejscowych władz i zaproszonych gości.

Pomnik generała Sikorskiego przed domem jego urodzenia
130. rocznica urodzin gen. Sikorskiego

Kontakt: Tuszów Narodowy 233, 39-332 Tuszów Narodowy, tel. 17 5839967, www.bibliotekatuszow.pl

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj