Czas powstania Gminnego Cudu Regionu
W kompleksie leśnym we wsi Nowa Wieś, powstała w 2000 roku ścieżka „Białkówka”. Dojechać do niej można z Kolbuszowej około 5 km w kierunku Niwisk. Wejście na ścieżkę rozpoczyna się przy parkingu. Tam też znaleźć można plan przejścia ścieżki z jedenastoma przystankami. To trasa po terenach dawnej Puszczy Sandomierskiej.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Wytyczono dwie trasy. Krótsza jest przygotowana bardziej dla osób spacerujących i liczy sobie ok. 1, 5 km. Dłuższa jest przeznaczona także pieszych i dla rowerzystów, ma ok. 4 km. Dodatkowo, obie trasy można pokonać konno. Trasa prowadzi przez lasy liściaste i na całej długości jest utwardzona. Po drodze można spotkać polany, na których przygotowano miejsca do rozpalenia ogniska i grillowania.
Trasa prowadzi przez miejsca atrakcyjne pod względem przyrodniczym. Po drodze widoczne są naturalne odnowienia lasu, gdzie rośnie młode pokolenie dębu szypułkowego. W kolejnym punkcie poznać można metody zabezpieczania sadzonek przed zgryzaniem przez zwierzęta leśne. Dalej pojawiają się oczka wodne. Zbiornik utworzony w zagłębieniu po eksploatacji torfu wzbogaca miejscową różnorodność flory i fauny. W dalszej wędrówce tablice pomagają rozpoznawać gatunki drzew i krzewów, w tym chronionych.
Wiedzę o lesie wzbogaca poznanie różnych rodzajów siedlisk, czyli optymalnych warunków wzrostu i rozwoju, jakich wymagają drzewa. Przystanek pokazujący typy siedliskowe lasu urządzono w miejscu, gdzie znajduje się bór mieszany świeży. Rosną tu buki i sosny, a dalej inny typ lasu – olch, z charakterystycznym gatunkiem, jakim jest olcha czarna.
Przechodząc trasą można zobaczyć także mrowisko ogrodzone przed dzikami. Jest też gniazdo lęgowe i schron dla nietoperzy – w tym miejscu ustawione tylko na pokaz.
Ostatni punkt trasy pomaga poznać znaczenie światła i cienia jako czynników środowiskowych, zapewniających powodzenie prac hodowlanych i kondycję drzewostanów. Regulując oświetlenie roślinności, leśnicy ułatwiają wzrost poszczególnych gatunków drzew.
Opis kontekstów historycznych Gminnego Cudu Regionu
Nazwa ścieżki „Białkówka” pochodzi od nazwiska leśnika, który w latach 30-tych XX w. jako gajowy pracował w lasach Nowej Wsi. Stanisław Białek urodził się 26 stycznia 1908 roku w Nowej Wsi i był synem gajowego Józefa Białka oraz wnuczkiem leśnika. Białkowie mieszkali w służbowej gajówce leśnictwa, gdzie obecnie rozpoczyna się ścieżka. Od najmłodszych lat Stanisław wykazywał duże zdolności muzyczne, naukę gry rozpoczął na samodzielnie wykonanej konstrukcji. przypominającej skrzypce. Był samoukiem, nie szkolił się u konkretnego mistrza. Gdy miał 16 lat, został powołany do podoficerskiej szkoły w Przemyślu. Tam nauczył się grać na klarnecie. Pomimo propozycji pozostania w orkiestrze, podjął decyzję o powrocie do rodzinnego domu i rozpoczęciu pracy gajowego w nowowiejskim lesie. Miał wyjątkowy talent pedagogiczny, uczył z powodzeniem nie tylko swoje rodzeństwo, ale i innych. Stanisław Białek stanowił jeden z filarów kolbuszowskiego orkiestry dętej, prowadzonej przez Walentego Kaziora, pracownika kolbuszowskiego Nadleśnictwa. Stanisław Białek zmarł 12 października w 1992 roku w Kolbuszowej. Miał z żoną Anną z domu Partyka czwórkę dzieci: 3 córki i syna.
Nieopodal wejścia na ścieżkę „Białkówka” znajduje się nagrobek z napisem „W tym miejscu wiosną 1947 został niewinnie w brutalny sposób zamordowany 17 letni Józef Ofiara za to, że był jedynym świadkiem barbarzyńskiej likwidacji przez UB resztek Armii Krajowej. Niech ta tablica wiecznie przypomina niewinną śmierć naszego kochanego brata, wiecznie hańbi terror Stalina”.
Stan zachowania/ stopień kultywowania Gminnego Cudu Regionu
Ścieżka jest łatwa do przebycia, więc poleca się ją także rodzinom z dziećmi. „Białkówka” jest również często celem podróży wycieczek szkolnych. Ponieważ opiekę nad nią sprawuje miejscowe nadleśnictwo, są tu organizowane zajęcia dla młodych ludzi przy udziale leśników. Spotkania mają charakter edukacyjny.