Czas powstania Gminnego Cudu Regionu
Koniec XVII w.
Opis cech fizycznych Gminnego Cudu Regionu
Kościół jest barokowy, zbudowany z cegły, na planie prostokąta, 23 m długi i niemal na 9 m szeroki. Prezbiterium Kościoła jest zwrócone na zachód. Świątynia posiada bardzo wysoką i szeroką fasadę. Klasztor w formie litery L przylega do kościoła od południa i od zachodu, niejako otula z dwóch stron świątynię; jest jednopiętrowy. Pionowe pilastry dzielą fasadę na siedem pól; w środkowym usytuowane jest okno oświetlające chór muzyczny, w pozostałych znajdują się płyciny i wnęki przeznaczone na figury. Już w ostatnich latach (1978) we wnękach tych umieszczono sześć figur cementowych: Chrystusa Pana, Matki Bożej, św. Józefa. św. Barbary, św. Antoniego z Padwy i św. Stanisława Kostki. Nad portalem świątyni umieszczony jest napis „Aedificatum A.D. 1667 et A.D. Renovatum – 1974”. Ponad tym umieszczony jest napis „Ro. 1863”. Pod samym szczytem tympanonu widnieje, umieszczony w kole, symbol Maryi Patronki Kościoła. Elewację wieńczy metalowy krzyż wsparty na cokoliku. Dach kościoła dwuspadowy, pierwotnie pokryty był gontem, obecnie – blachą. Kościół jest jednonawowy. Dawniej posiadał sześć ołtarzy: główny, z pierwotnie umieszczoną w nim figurą Matki Bożej Jackowej, w następnych zaś latach z cudownym obrazem Matki Bożej Częstochowskiej. Boczne zaś: Chrystusa Ukrzyżowanego z drewnianym krzyżem z XVII w., św. Józefa, św. Mateusza Apostoła, św. Antoniego z Padwy i św. Dominika. Do roku 1970 zachowały się tylko dwa boczne ołtarze, które w ostatnich latach również usunięto, by powiększyć przestrzeń świątyni. Teraz uwaga skoncentrowana została na ołtarzu głównym z cudownym obrazem Matki Bożej. Kościół jest podpiwniczony w formie katakumb, w których w XVII i XVIII wieku grzebano ciała zakonników i dobrodziejów klasztoru. Przed kościołem znajduje się w formie wydłużonego prostokąta niewielki cmentarz, który był niegdyś ogrodzony metalowym parkanem. Jest tu również murowana dzwonnica przylegająca do północnej ściany świątyni, wybudowana na nowo w roku 1978. Na placu przykościelnym znajduje się także pięć niewielkich, murowanych kaplic. Dwie z nich zostały wybudowane jeszcze przez dominikanów.
Opis kontekstów historycznych Gminnego Cudu Regionu
Historia zespołu kościelno-klasztornego w Wielkich Oczach sięga XVI wieku, kiedy to istniał tutaj drewniany kościół będący filią parafii w Krakowcu. W 1667 roku Andrzej Modrzewski sprowadził do Wielkich Oczu dominikanów obserwantów. W kolejnych latach przystąpiono do budowy murowanego kościoła i klasztoru, jednak prace trwały długo. Dopiero w 1740 roku konsekrowano nową świątynię, co uczynił biskup pomocniczy chełmski, Józef Antoni Łaszcz. Kościół otrzymał wezwanie Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny oraz św. Andrzeja Apostoła.
Stan zachowania/stopień kultywowania Gminnego Cudu Regionu
Kościół jest użytkowany przez społeczność lokalną. Na jednej ze ścian zewnętrznych świątyni w 2014 roku umieszczono tablicę pamiątkową upamiętniającą Andrzeja Modrzewskiego – dawnego właściciela Wielkich Oczu. W 2020 roku przy kościele powstała alejka spacerowa. W roku 2023 zakończony został remont ołtarza.
Dane identyfikacyjne
Województwo: Podkarpacie
Powiat: Lubaczów
Gmina: Wielkie Oczy
Miejscowość: Wielkie Oczy
