Pałac w Kłobukowicach                                                                                                                                                                                                           

Czas powstania

XIX w.

Opis cech fizycznych wprowadzonego Gminnego Cudu Regionu

Kłobukowice to wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Mstów.
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1220 roku, z dokumentu biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża, w którym miejscowość wymieniona jest w staropolskiej formie Clobukowycze. Kolejna wzmianka o miejscowości znajduje się w łacińskim dokumencie z 1250 roku wydanym przez papieża Innocentego IV w Lyonie gdzie wieś zanotowana została w zlatynizowanej, staropolskiej formie „Clobucovice”. Do XIX wieku folwark zależny od Skrzydlowa, od końca XIX wieku samodzielny majątek ziemski w kluczu dóbr skrzydlowskich należący do Jana Reszke, później jego bratanicy Emilii (od 1922 roku do bratanicy Janiny i jej męża Adama Nieniewskiego.
Do dziś zachowało się założenie parkowo-dworskie z eklektycznym dworkiem i ruinami XVIII-wiecznego spichlerza, oraz aleją drzew w kierunku Skrzydlowa.
XIX wieczny pałac wzniesiono w stylu eklektycznym – dopatrzeć się w nim można elementów nawiązujących zarówno do gotyku, jak i klasycyzmu czy renesansu. Obiekt składa się z trzech części. Do głównego, dwukondygnacyjnego budynku przylega szerszy – jednokondygnacyjny. Obydwa postawiono na planie prostokąta. Najbardziej efektowna jest ośmioboczna, czterokondygnacyjna wieża, umieszczona po wschodniej stronie pałacu; zwieńczono ją neogotyckim krenelażem. Elewacje są boniowane. W sąsiedztwie pałacu zachowało się kilka budowli gospodarczych. Warto zwrócić uwagę na solidnie podpiwniczony XVIII-wieczny spichlerz oraz zabudowania dla służby.

Opis kontekstów historycznych

Majątek i pałac zakupił od hrabiów Skarbków Edward Reszke. Bracia Jan i Edward Reszkowie, światowej sławy śpiewacy operowi byli także właścicielami majątków w Skrzydlowie, Garnku i Borownie. W ich posiadłościach gościli, m.in. marszałek Edward Rydz-Śmigły, prezydent Warszawy Stefan Starzyński czy generał Józef Haller. Od roku 1922 pałac należał do córki Edwarda Reszke – Janiny, która wyszła za mąż za pułkownika Adama Nieniewskiego (według innych źródeł Jan zapisał majątek w Kłobukowicach i Skrzydlowie bratanicy Emilii. Nieniewscy w latach 30. XX wieku przekazali posiadłość w dzierżawę, a potem na własność miastu Częstochowa. Służyć miał on wypoczynkowi letniemu dzieci. Szczególnie przydatny okazał się w czasie II wojny światowej: po powstaniu warszawskim trafiło tu około dwóch tysięcy dzieci uciekających ze zniszczonej stolicy. Mieszkali tu także profesorowie stołecznych uczelni.

Po upaństwowieniu tego społecznego majątku istnieje tutaj najpierw szkoła, a następnie sierociniec. Teren przejęła zaś Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna, a później Państwowe Gospodarstwo Rolne z Małusów Wielkich. W latach 80. XX wieku pałac został skomunalizowany i sprzedany przez gminę Związkowi Młodzieży Wiejskiej. ZMW próbował zbudować tutaj reprezentacyjny kompleks wypoczynkowy, oraz siedzibę Uniwersytetu Ludowego. Rozpoczęte z rozmachem prace załamały się w 1991 roku i od tej pory stoją niedokończone obiekty (hotel, restauracja). Wśród nich spichlerz, który przy tej okazji został częściowo odbudowany i zabezpieczony. W 2004 roku pałac za ponad milion złotych kupiła rodzina Marszałków, która zamierza w nim urządzić ośrodek szkoleniowo-konferencyjny.

      Dane identyfikacyjne

Województwo: śląskie
Gmina: Mstów