Czas powstania
1928 r. – w 10 rocznicę odzyskania przez Polskę Niepodległości
Opis cech fizycznych
Pomnik znajduje się w pobliżu Urzędu Gminy Wilga. Ma kształt obelisku zwieńczonego figurą orła. Odsłonięty 11 listopada 1928 roku pomnik składał się z niewysokiego cokołu zwieńczonego orłem z rozpostartymi skrzydłami. Na cokole wyryto inskrypcję: 1918 – 1928 /W 10 – CIO LETNIĄ ROCZNICĘ/WSKRZESZENIA NIEPODLEGŁOŚCI OJCZYZNY /MIESZKAŃCY GMINY WILGA. Pomnik został wykonany w formie pionowej, prostokątnej płyty z szarego piaskowca. Płytę osadzono w betonowej, prostopadłościennej podstawie. Na początku lat 90-tych XX w. oryginalny cokół poddano renowacji. Dodano smukły obelisk z szarego piaskowca, w którego górnej części umieszczono medalion z płaskorzeźbą Józefa Piłsudskiego (ufundował: p. Zbigniew Węgrzynek z Wilgi, wykonał: Tadeusz Tchórzewski z Wołomina). Obecnie, podczas obchodów Święta Niepodległości w Wildze, tuż po mszy świętej następuje uroczysty przemarsz z flagą biało-czerwoną pod Pomnik Odzyskania Niepodległości, odśpiewanie Hymnu Narodowego oraz złożenie wieńców i kwiatów pod pomnikiem. Jest to Gminny Cud Regionu, który łączy lokalną społeczność, zwłaszcza w dniu 11 listopada i pozwala na wspólne świętowanie tego szczególnego dnia.
Opis kontekstów historycznych
11 listopada 1928 r. w Wildze uroczyście obchodzono 10 rocznicę odzyskania przez Polskę Niepodległości. W tutejszym kościele parafialnym zostało odprawione nabożeństwo dziękczynne Bezpośrednio po nabożeństwie w kościele wszyscy obecni udali się procesjonalnie na plac przed Gminą, gdzie miejscowy administrator parafii Wilga, ks. Jan Godlewski dokonał poświęcenia pomnika, ufundowanego z ofiar dobrowolnych mieszkańców gminy Wilga. Pomnik postawiono wówczas na prawym rogu skrzyżowania (jadąc od Garwolina) obecnej ul. Wojska Polskiego i ul. Warszawskiej, czyli w miejscu, w którym 27.07.1944 roku tuż przed wyzwoleniem Wilgi Niemcy rozstrzelali 9 mężczyzn.
